Referat mavzulari

II. Moliyaviy hisobotlar, risklar va investitsiyalar bo’yicha:
6. Ixtiyorimizda 20xx yil uchun “V” va “G” kompaniyalarining moliyaviy hisobotlaridan olingan quyidagi ma’lumotlar bor :

	“V”	“G”
Sof foyda, mln. so’m	153,7	239,0
Dividendlar to’lash koeffitsienti	40,0%	30,0%
Foizlar va soliqlarni to’lashdan oldingi foyda, mln. so’m mln. so’m mln. so’m daromad (EBIT)	317,6	403,1
Foizlarni to’lash xarajatlari, mln. so’m	54,7	4,8
Aktivlar (o’rtacha yillik ko’rsatkich), mln. so’m	2457,9	3459,7
Sotuvlar hajmi, mln. so’m	3379,3	4537,0
Aktsiyadorlik kapitali (o’rtacha yillik ko’rsat-kich), mln. so’m	1113,3	2347,3
Oddiy aktsiyalarning bozor kursi (ming so’m);
yil boshiga	15,0	38,0
yil oxiriga	12,0	40,0
Muomaladagi oddiy aktsiyalar soni	200,0 mln	100,0 mln

Topshiriq: mazkur qismda biz yuqorida muhokama qilgan koeffitsi-entlardan foydalangan holda shu ikki kompaniyaning samaradorligini taqqoslang.
7. Quyidagi moliyaviy hisobotlarni diqqat bilan tanishib chiqing (mln. so’mda):

Moliyaviy natijalar to’g’risida hisobot	20x6 y.	20x7 y.	20x8 y.
Sotish hajmi (yalpi tushum)	120,0	150,0
Sotilgan mahsulot tannarxi	750,0	937,5
Yalpi foyda	450,0	562,5
Operatsion (joriy) xarajatlar
Reklama xarajatlari	50,0	62,5
Ijara haqi	72,0	90,0
Savdo xodimlariga vositachilik haqini to’lash bo’yicha xarajatlar	48,0	60,0
Kommunal xizmatlarni to’lash bo’yicha xarajatlar	15,0	18,7
Foizlar va soliqlarni to’lashdan oldingi foyda (EBIT)	265,0	33,1
Foizlarni to’lash xarajatlari	106,0	113,0
Soliqqa tortiladigan foyda	159,0	218,2
Soliqlar (stavka 35,0%)	55,6	76,4
Sof foyda	103,4	141,9
Dividendlar (40,0% miqdorida)	41,3	56,7
Taqsimlanmagan foyda summasining o’zgarishi	62,0	85,1
Balans	20x6 y.	20x7 y. 20x6 g.
Aktivlar
Pul mablag’lari	300,0	375,0
Debitorlik qarzlari	200,0	250,0
Tovar-moddiy zaxiralar	700,0	875,0
Asosiy vositalar	180,0	225,0
Jami aktivlar	300,0	375,0
Majburiyatlar va aktsiyadorlik kapitali
Majburiyatlar
Kreditorlik qarzlari	300,0	375,0
Qisqa muddatli majburiyatlar (foiz stavkasi 10,0%)	500,0	989,4
Uzoq muddatli majburiyatlar (foiz stavkasi 7,0%)	800,0	900,0
Aktsiyadorlik kapitali
Oddiy aktsiyalar	100,0	110,0
Taqsimlanmagan foyda	300,0	375,1
Jami majburiyatlar va kapital	300,0	375,0

Topshirqlar:

7.1. 20x7 yilda 20x6 yilga nisbatan moliyaviy hisobotning qaysi qismlari sotuvlar hajmiga proportsional ravishda o’zgarganini aniqlang;
7.2. 20x7 yilda 20x6 yilga nisbatan sotuvlar hajmi o’sishi sur’ati ko’rsatkichi qanday o’zgarishini aniqlang;
7.3. 20x7 yilda firmaning ROE ko’rsatkichi qanday bo’lgan?
7.4. 20x7 yil uchun tashqi manbalardan qo’shimcha moliyalashtirishga bo’lgan ehtiyoj qancha miqdorda belgilangan? Bu summa qaysi manbalardan olingan?
7.5. Quyidagi taxminlarga asoslangan holda 20x8 yil uchun moliyaviy hisobotlarning (moliyaviy hisobot va balans) dastlabki shakllarini tuzing.
-sotuvlar hajmi 15,0% ga oshadi;
-01.01.20x8 yilda firma o’zining qisqa muddatli majburiyatlari bo’yicha 100,0 mln. so’m to’lashni rejalashtirgan;
-firma to’lagan qarzlar (qisqa muddatli va uzoq muddatli) bo’yicha foiz stavkalari 20x8 yil boshiga tuzilgan balansda ko’rsatilgan stavkalarga mos. Firma 01.01.20x8 yilda qisqa muddatli qarzlarining bir qismini to’lamoqchi;
-20x8 yilda dividendlarni to’lash koeffitsienti 30,0% ga qisqaradi.

1. 
   20x8 yilda firmaning prognoz qilingan ROE koeffitsienti qanday bo’ladi?
   
2. 
   20x8 yilda firmaning qo’shimcha moliyalashtirishga ehtiyoji qanday bo’ladi?
   
3. 
   Firma talab qilinayotgan qo’shimcha summaning 40,0% ini muomalaga yangi aktsiyalar chiqarish orqali qoplaydi. Bundan tashqari, u uzoq muddatli qarzdan 100,0 mln. so’m sarflaydi, qolgan summa qisqa muddatli qarzdan olinadi. 20x8 yilga dastlabki balans tuzing.
   

7.6. Faraz qilaylik, firma rahbariyati korporatsiyalar uchun soliq stavkasi 38,0% gacha oshishini oldindan bilyapti. Agar bu yuz bersa, kerak bo’ladigan qo’shimcha moliyalashtirish summasini aniqlang.
8. Endi 7-topshiriqni bajarish jarayonida tuzilgan dastlabki hisobot shakllarini oling va quyidagi vazifani bajaring (foyda solig’i stavkasi 35,0% ga teng bo’lishini taxmin qilgan holda):
8.1. 20x8 yilda sotuvlar hajmi 20x7 yilga nisbatan 10,0%ga o’sishini taxmin qilib, ularga tuzatish kiriting. Bunday stsenariyda firmaning qo’shimcha moliyalashtirishga ehtiyoji qanday bo’ladi?
8.2. Endi 20x9 yilga dastlabki hisobot shakllarini tuzing. Faraz qilingki, 20x9 yilda sotuvlar hajmi o’sishi oldingi 20x8 yilga nisbatan 20,0%ni tashkil etdi. U holda 20x9 yilda firmaning qo’shimcha moliyalashtirishga ehtiyoji qanday bo’ladi? Firma qisqa muddatli qarzning butun summasini qoplash uchun qisqa muddatli qarzdan foydalanishni rejalashtirmoqda.
9. Faraz qilaylik, kompaniyaning 20x8 yildagi faoliyati natijalari tahlil qilinib, 20x9 yil uchun dastlabki moliyaviy hisobot tayyorlangandan keyin “D” kompaniyasi jami aktivlar 50,0 mln. so’mga, taqsimlanmagan foyda 25,0 mln. so’mga va kreditorlik qarzlari 40,0 mln. so’m miqdorida ko’payishini prognoz qilmoqda. Shuningdek, kreditorlik qarzidan tashqari firmaning majburiyatlari qisqa muddatli va uzoq muddatli qarzlarni ham o’z ichiga oladi. Uning kapitali esa oddiy aktsiyalar va taqsimlanmagan daromaddan iborat.
9.1. Bu firmaga 20x9 yilda tashqi manbalardan moliyalashtirish talab etilishi mumkin. Moliyaviy direktor ushbu moliyalashtirish summasini aniqlashni so’radi. Siz bu rahbarga qanday javob berasiz?
9.2. Siz ko’rsatgan summani olish uchun “D” kompaniyasi qanday choralar ko’rishi mumkin?
10. Quyida keltirilgan tadbirlarni ular moliyaviy rejalashtirish mantig’iga ko’ra qanday tartibda kelishi kerak bo’lsa, shu tartibda raqamlab chiqing.

• 
  rejalashtirilgan tadbirlarni amalga oshirish uchun zarur summani oldindan baholash (belgilash);
  
• 
  firma ko’lamida yakuniy reja va smetani ishlab chiqishni yakunlash.
  
• 
  ijrochi direktor va boshqa oliy bo’g’in rahbarlari tomonidan firma strategik maqsadlarining belgilab olinishi (masalan, bozor ulushini 10,0%dan 12,0%gacha oshirish);
  
• 
  tsexlar va boshqa bo’linmalar boshliqlari tomonidan firmaning asosiy strategik vazifalarini bajarishga qaratilgan tadbirlar rejasi amalga oshirilishi;
  
• 
  firma tsexlari va bo’linmalarining strategik reja va moliyaviy rejalarini menejerlarning resurslarga (pul va inson resurs-lariga) bo’lgan muayyan ehtiyojlar borasidagi fikrlarini inobatga olgan holda qayta ko’rib chiqish;
  
• 
  firma tashqi moliyalashtirishning qanday manbalaridan foydala-nishi borasida qaror qabul qilish.
  
• 
  ijrochi direktor va boshqa oliy bo’g’in rahbarlari tomonidan bo’linmalarning moliyaviy rejalari asosida firmaning umumiy dastlabki moliyaviy rejasi tuzilishi;
  
• 
  firma tashqi manbalardan olishi kerak bo’lgan summani belgilash;
  
• 
  muayyan takliflarni ko’rib chiqqan va rejalashtirilgan vazifa-larning qaysi biri muhimroq ekanini aniqlagan holda tsexlar va boshqa bo’linmalar boshliqlari tomonidan taktik reja va smetalar qayta ko’rib chiqilishi;
  
• 
  tsexlar va boshqa bo’linmalar boshliqlari o’zlarining qo’l ostilari-dagilari bilan asosiy strategik vazifalarni ko’rib chiqishlari.
  

11. Faraz qilaylik, muzqaymoqlar chakana savdosiga ixtisoslashgan “E” kompaniyasining haqiqiy moliyaviy natijalar to’g’risidagi hisoboti va 20x8 yilga balansi hamda 20x9 yilga moliyaviy hisobotlarning dastlabki shakllari quyidagi ko’rinishga ega (mln. so’mda):