Referat mavzu: Inson salomatligi va uning muhofazasi

 

Salomatlikka nojo'ya ta'sir etuvchi siyosiy omillar 

Siyosiy-mafkuraviy  sharoitlar  salomatlik  masalalaridagi  tajribamizga 

kuchli ta'sir qiluvchi omil hisoblanadi. Siyosat hayotimizning barcha ijtimoiy, 

.  iktisodiy  va  madaniy  jarayonlarini  sezilarli  darajada  aniqlab  beradi.  Siyosat 

va  mafkura  ijtimoiy-iqtisodiy  muhitga  shakl  beradi,  uning  rivojlanishini 

quvvatlaydi.  Shuningdek,  atrof-muhit  jismoniy  holatining  rivojlanishini  ham 

belgilanadi.  Sog'liqni  saqlash  xizmati  siyosat  bilan  bog'liq.  Barcha  siyosiy 

mafkura doiralarida bu  muvmmo  muayyan ahamiyatga  ega. Sog'liqni saqlash 

xizmatining  siyosiy  tabiati  manbalar  turi  va  miqdoriga  ta'sir  etadi  va 

jamiyatning  alohida  tabaqalari  salomatligini  qo'llaydi.  Sog'likni  saqlash 

xizmati  mafkura  doirasida  zarur  hisoblangan  boshka  kiymatlar  va  yutuqlarga 

nisbatan yengadi yoki yengiladi. 

Mamlakatlar  doirasida  ham,  xalqaro  darajada  ham  ijtimoiy  va  sog'liqni 

saqlash  masalalaridagi  adolatsizlik  kapitalizm  natijasidir.  Butun  jahonda 

sanoati rivojlangan (20%) mamlakatlar dunyo resurslarining 80%ini egallaydi. 

Boylar  va  kambag'allar  o'rtasidagi  moddiy  farq  salomatlik  masalalaridagi 

tengsizlikni aniqlovchi asosiy omildir, chunki u kishilarning salomatlik uchun 

uy-joy,  ozik-ovqat  va  maorif  kabi  zarur  manbalarga  yetishishini  ifodalaydi. 

Shu ma'noda salomatlik qadri boyish bilan bog'lik, sog'lik kishining moliyaviy 

imkoniyatiga  kelib  taqaladi.  Agar  mamlakatlar,  hatto,  barcha  uchun  barobar 

asosiy tibbiy xizmatlar majmuas.ini ishlab chika olganda ham, pirovardvda bu 

bilan  moddiy  imkoniyatga  ega  kishilargagina  me'yoriy  tibbiy  yordam  kafil 

etilardi. 

Jamiyat  manfaati  ustun  mafkuralarda  salomatlik  qadri  yuqorirok. 

Salomatlik - millat iqtisodiy rivojlanishining zarur sharti va shu sababli ayrim 

kishilar  emas,  balki  millat  manfaati  nazarda  tutiladi.  Bundan  shu  kelib 

---

chiqadiki,  salomatlik  uchun  davlat  ma'suldir.  Ammo  jamiyat  manfaati  ustun 

sotsialistik  mamlakatlarda  ham  sog'liqni  saklash  xizmati  mafkura  doirasida 

salomatlikka  nisbatan  birlamchi  hisoblangan  iqtisodiy  vazifalarni  amalga 

oshirish  uchun  «kurbonlik  qilishi»ga  to'g'ri  kelmokda.  Polshalik  bir 

muallifning yozishicha: 

«...  sog'liqni  saqlash  sohasida  siyosatning  ongli  sinfiy  xarakterga  egaligiga 

saramay,  Polsha  ichki  ishlab  chitsarishidagi  ishchshar  sinfi  salomatligi 

boshsa ijtimoiy sinfdagilarnikiga nisbatan yomonligicha qolmoqda.» 

Har  qanday  iqtisodiy  o'sishga  intilgan  jamiyat  mahalliy,  milliy  va 

xalkaro  darajadagi  muayyan  imkoniyatlarga  «ega»  va  «ega  bo'lmagan» 

kishilar o'rtasidagi salomatlik  masalalarining tengsizligini ham qo'llaydi,  ham 

oshiradi.