Rangtasvirda natyurmort janri

Hayvonlar tasvirini ishlovchi rassomlar

Hayvonolar tasviri ishlangan janr -

“Jimlik” asarining muallifi kim?

“Oqqush” asarining muallifi kim?

“Ulug`bek” madrasasi qayerda joylashgan?

“Ko`kaldosh” madrasasi qayerda joylashgan?

O`qituvchi:-O`quvchilar mana o`tgan darsimizni ham mustahkamlab oldik.-Demak ko`rib turganingizdek bugungi darsimizning yangi mavzusi –“Rangtasvirda natyurmort janri”.

YANGI MAVZU:

RANGTASVIRDA NATYURMORT JANRI

Yangi mavzu bayoni:

Natyurmort – fransuzcha (nature morte) ” jonsiz tabiat” degan ma’noni bildiradi.Natyurmort janrida insoniyat atrofini o`rab turgan narsalar ya’ni meva-chevalar,idish-tovoqlar, uy-ro`zg`or buyumlari, asbob-anjomlar,gullar kabilar chiziladi.

Natyurmort XVII asrning boshlarida Gollandiyada paydo bo`ldi.Ko`plab mamlakatlarga tarqalib,ayniqsa XVIII asrning o`rtasida keng rivojlandi.

Natyurmort mustaqil janr bo`lishi bilan birga ,mavzuli suratlardagi asarlarning mazmunini ochib berishda ko`maklashuvchi,uni to`ldiruvchi vosita bo`lib ham xizmat qiladi.Taniqli rassomlar G`.Abdurahmonovning “Tarvuzli natyurmort” va A.Perrovning “Natyurmort obi nonlar bilan” asarlarida turli mevalar,poliz ekinlaridan qovun va tarvuz,milliy matolar o`ta jozibali tasvirlangan.

Mo`yqalam sohiblari asar mazmunini ochishda iliq sarg`ish- to`q qizil ranglarni atrofidagi yashiltob kabi turli- tuman ranglar bilan uyg`unlashtirib tasvirlashi tufayli suratning o`ta ta’sirchanligiga erishgan.

Natyurmort asarlarini chizish uni komponovka qilish ya’ni joylashtirishdan boshlanadi.Qalam bilan chizib olingandan so`ng uni och ranglar bilan bo`yab chiqiladi.Narsa yoki buyumlardagi och-to`q nisbatlari,soya,yorug` kabilar hisobga olinib ranglar beriladi.

Natyurmort kompozitsiyasi.

Har qanday san’at asarining negizini kompozitsiya tashkil etadi.Kompozitsiya “composito” lotincha so`z bo`lib, tuzish, birlashtirish – turli bo`laklarni bir butun yaxlit biror g`oyaga mos holda birlashtirish ma’nosini bildiradi.

Kompozitsiyaning asosiy talablari yaxlitlik, simmetriya va ritm.Tasodifan terilib qolgan narsalarni natyurmort deb bo`lmaydi.Natyurmort kompozitsiyasining ma’noli va ta’sirchan chiqishi uchun yagona mavzudagi, bir-biriga mos narsalar tabiiy bog`lanishda qo`yilishi kerak.

Yangi mavzuni mustahkamlash.

Ushbu jarayonda “Mosini top “ metodidan foydalanish mumkin.O`quvchilar doskada ilingan savollarga mos javoblarni topadilar.

Savollar:

1-guruh uchun.

1.Natyurmort nima?

2.Natyurmort janri qachon paydo bo`ldi?

2-guruh uchun.

1.Natyurmort janrida ijod qilgan rassomlardan kimlarni bilasiz?

2. Natyurmort janri qachon paydo bo`ldi?

3-guruh uchun.

1.Natyurmort qanday ma’noni bildiradi?

2.Natyurmort kompozitsiyasi nima?

Yakuniy qism.

Guruhlar tomonidan yig`ilgan rag`bat kartochkalari hisoblab chiqiladi g`olib bo`lgan guruh nomi e`lon qilinadi.Boshqa guruhdagi o`quvchilar ham keyingi darslarda shu guruhdagilar kabi faol ishtirok etishlari va albatta g`olib bo`lishlari mumkinligi aytib o`tiladi.

Uyga vazifa.

Darslikdan mavzuni o`qib mustahkamlash,mevalar,uy-ro`zg`or buyumlaridan turli mavzularda kompozitsiyalar tuzish, natyurmort janridagi tasviriy san’at asarlarini kuzatish.

O`qituvchi:-O`quvchilar darsimiz tamom.Hayr salomat bo`ling.