Radio jurnaliSTİKA

Laptop kompüter.
Rahat daşınması üçün çəkisi yüngül, 
internetə qoşulmanı (WIFI) və bəsit səs montajını 
təmin edə bilməlidir. Kompüterin həmçinin Veb-lə 
virtual xəbər redaksiyasına fayl yollamaq imkanı da 
olmalıdır.
Tablet.
Tabletlər çox əlverişli və yüngül olub video və 
foto çəkməyə imkan verir. Onların çəkiliş və səsyazma 
keyfiyyəti yüksək olanda isə laptopları da kölgədə 
qoyurlar. Eyni sözləri müasir telefonlar haqqında da 
demək olar.
Sual yarana bilər ki, reportaj üçün səs yığmağa gedən 
jurnalistə hadisə yerində kompüter niyə lazım olsun 
ki? Operativliyi qorumaq üçün! İndi jurnalistlər elə 
olay yerindən canlı yayım edir və ya səsləri elə ordaca 
montaj edib ilkin versiyası şəkil və video ilə birlikdə 
redaksiyaya ötürür, radionun İnternet səhifəsinə 
yükləyirlər.
Hadisə yerindən çatdırılan səslərin montajı səliqəsiz 
olsa belə, xəbərin çatdırılma sürəti bunu ört-basdır 
edir. Amma hadisə yerindən qayıdan jurnalist, sonra 
reportajı daha səliqəli, geniş və ətraflı işləyə bilər.
Xəbər otağından 
kənarda işlənən 
texnikaya daşına 
bilən diktofonlar, 
mikrofonlar, 
kompüterlər, 
tabletlər 
(planşetlər) aiddir.

---

29
RADİOYAYIM. TEXNİKİ VƏRDİŞLƏR /
SƏS VƏ SƏS İSTEHSALI 
III BÖLÜM
SƏS VƏ SƏS İSTEHSALI
Radionun canı səslərdir. O, bütünlüklə səslərdən 
ibarətdir. Bu bölümdə səsin müxtəlif növləri (təbii 
səslər, reperaundlar, müsahibələr və s.) haqqında 
ətraflı məlumatı oxuya bilərsən. İndi isə onlardan 
istifadə barədə danışacağıq. 
Yüksək keyfiyyətli xəbər və cari olayların yayımının 
bir açarı var – həcmindən asılı olamayaraq,
məzmunun keyfiyyəti. Xəbərlərin özünə gəldikdə, 
bu hər bir mövzunun nə dərəcədə obyektiv, dəqiq 
işlənilməsindən asılıdır. Xəbərdə həqiqətin, vicdanın 
və aydınlığın əvəzi yoxdur. Digər tərəfdən, ən yaxşı 
xəbər olsa belə, onu heç kim dinləmirsə, deməli, daha 
az dəyərlidir. Ona görə də jurnalistlər anlamalıdırlar 
ki, xəbər proqramının keyfiyyəti onun nə dərəcədə 
dinlənilən olmasından asılıdır. Bu isə özlüyündə 
jurnalistin əlində olan materialı necə təqdim 
etməsindən asılıdır. Bunun üçün müxtəlif üsullar var:
1. Sadə yazılara sözlərlə rəngarənglik və maraqlı 
ifadələr qatmaq lazımdır. Məsələn, yaxşı başlıq və ya 
açar cümlə.
2. Müxbir materialıdırsa, o zaman səs texniki baxımdan 
əla yazılmalı, diqqətlə montaj edilməli, yaxud 
reportyorun əlavə etdiyi rəngarəng təsvirlərdən, ya da 
müsahibənin ən maraqlı hissələrindən ibarət olmalıdır. 
Bir sözlə, materialın maraqlı olması üçün mümkün olan 
hər bir vasitəni yoxlamaq lazımdır. 
Hadisə baş verirsə, onu dinləyiciyə çatdırmağın ən 
yaxşı yolu olayın içində olmaqdır. Əslində, bu, bütün 
media növləri üçün keçərlidir. Təbii ki, radioda səs 
vacib olduğundan mövzuya dad qatmaq üçün hər 
zaman onun axtarışında olmalıyıq. Bu səslərə