R e s p u b L i k a s I k o n s t I t u t s I y a s I n I

larga homiylik ko‘rsatishni kafolatlaydi».
96

---

3-§. Shaxsiy huquq va erkinliklarning Konstitu­
tsiyaviy asoslari
Yashash huquqi. 
Inson huquqlari umumjahon Deklaratsiyasi- 
ning 3-moddasida har bir insonning yashash, erkinlik va shaxsiy 
daxlsizlik huquqlari mustahkamlangan. Shuningdek, fuqaro- 
lik va siyosiy h u q u q lar to ‘g ‘risidagi xalqaro P aktning 6- 
moddasida 
«Yashash huquqi har bir insonning uzviy huquqidir.
Bu huquq qonun tomonidan himoya qilinadi. Hech kim o‘zboshim-
chalik bilan hayotdan mahrum qilinishi mumkin emas» 
deyilgan.
Inson - bioijtimoiy mavjudot bo iib , tabiat mahsuli sifatida 
biologik tirik organizm hamda jamiyat mahsuli sifatida shaxs 
b o i i b sh ak llan ad i. Y ashash h u qu q i aynan in so n larn in g
biologik mavjudligini saqlashga b o ig a n huquqidir.
Shu bois h u q u q to m o n id an q o ‘riq la n a d ig a n ijtim oiy 
qadrjyatlar qatorida inson, uning shaxsi bilan bog iiq xususiyat- 
lari ijtimoiy m a’noda tengi yo‘q, biologik m a’noda takror- 
lanmas, tabiat va jamiyat ijodining mahsuli sifatida markaziy 
o ‘rinni egallaydi. Insonning har qanday tirik mavjudotlar kabi 
fiziologik va psixologik tuzilishi, ayniqsa, uning jam iy at 
hayotidagi ishtiroki, ijtimoiy munosabatlarning yaratuvchisi 
va ishtirokchisi, subyekti ekanligi bois ham uning hayoti oliy 
darajada muqaddas hisoblanadi hamda u muhofaza qilinadi36
2001-yil Ikkinchi chaqiriq 0 ‘zbekiston Respublikasi Oliy 
Majlisining oltinchi sessiyasida qabul qilingan «Jinoiy jazolarni 
liberallashtirilishi munosabati bilan 0 ‘zbekiston Respublikasi­
ning Jinoyat, Jinoyat-protsessual kodekslari hamda M a’muriy 
javobgarlik to ‘g‘risidagi kodeksga o ‘zgartishlar va qo‘shim- 
chalar kiritish haqida»gi 0 ‘zbekiston Respublikasi Qonuni37 
inson va fu q a ro la rn in g shaxsiy h u q u q va e rk in lik larin i 
rivojlantirish sohasidagi muhim qadamlardan biri b o id i.
O iim ja z o sin i q o il a s h b o sq ich m a -b o sq ich kam ayib 
borayotganligi 0 ‘zbekiston Respublikasida sud huquq tizimini, 
jinoiy jazolarni liberallashtirish borasida amalga oshiriladigan 
jarayonning muhim yo‘nalishi b o id i. M amlakat mustaqillikka