Qarshi davlat universiteti fizika-matematika fakulteti ’’astronomiya va optika kafedrasi’’ Toshquvatova Nuriya Abdiqayumovnaning

II-BOB.  AMALIY QISM. 

2.1.  Optik tola bo‘ylab yorug‘lik nurining tarqalishi 

 

Tolali optik aloqa tizimida optik tebranishlarni tarqalishini chegaralovchi va 

yorug‘lik energiyasi oqimini berilgan yo‘nalishda yo‘naltiruvchi, uzatish va qabul 

qilish qismlarini bog‘lab turuvchi muhit optik yorug‘lik uzatgichlar deyiladi [14]. 

Optik  yorug‘lik  uzatgichlarning  tavsiflari  qisman  aloqa  tizimining  sifatini 

aniqlaydi. Shuning uchun tolali optik aloqa tizimlarini loyihalashtirishda  nurlanish 

tarqaladigan uzatuvchi muhit - optik yorug‘lik uzatgichlarning tavsiflarini hisobga 

olish kerak.  

    

Tolali optik aloqada  maxsus optik yorug‘lik uzatgichlar qo‘llaniladi.  

 Kichik  so‘nish  koeffitsiyentiga  ega  bo‘lgan  optik  yorug‘lik  uzatgichlar  asosida 

optik  signallarni  uzoq  masofalarga  uzatishni  ta’minlovchi  optik  kabellar 

yaratilmoqda[10,11].  

 

Optik  yorug‘lik  uzatgichlar  ikki  turga  bo‘linadi:  yassi  optik  yorug‘lik 

uzatgichlar va yorug‘lik uzatuvchi optik tolalar. Yassi optik yorug‘lik uzatgichlar 

o‘z navbatida plyonkali (2.1,a-rasm) va kanalliga (2.1,b-rasm) bo‘linadi.  

 

 

 

 

2.1-rasm. Yassi optik yorug‘lik uzatgichlar  

Optik  yorug‘lik uzatgichlarning sindirish ko‘rsatkichi: