Psixologiy asi


hayot bor jo y d a stress bor, uning boHmasligi


bet74/209
Sana16.03.2022
Hajmi
#494089
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   209
Bog'liq
Tibbiyot psixologiyasi, Ibodullayev Z., 2009

hayot bor jo y d a stress bor, uning boHmasligi
o ‘lim d egan idir
(G .Sele, 1956). Stress aslida «hayot» tushunchasiga 
ham ohangdir. G. Sele bu m uam m oni ochiq-oydin yoritib berdi. Stress 
inson uchun xavf tug'dirm aydi. Distress xavflidir, chunki u ancha vaqt 
kuchli zo'riqish natijasidir. Stress ijobiy va salbiy xillarga ajratiladi, lekin 
fiziologik n u q ta i n azard an o ig an d a , organizm ning k a tta shodlik va 
qay g 'u g a ja v o b reaksiyasi bir xil b o 'la d i. «Stress kasalliklari» degan 
tu sh u n c h a n o t o ‘g ‘rid ir, « d istress k a s a llik la ri» d ey ilsa, t o 'g 'r i r o q
hisoblanadi», degan edi G. Sele.
G.Sele stressni 3 ta asosiy bosqichga ajratg an va uni quyidagicha 
ta ’rifiagan: birinchi bosqich - xavotirlanish bosqichi. Bu bosqichda qon
123


rMoyak
2 7 -ra s m . S tre s s n in g a s a b tiz im i v a ich k i a ’z o la rg a t a ’siri. D o ira c h a la r ich id a g i 
rn q a m la r b ila n B ro d m a n m a y d o n la ri k o ‘rs a ti]g a n
bosimi va tana harorati pasayadi, kapillyarlam ing qon bilan to ‘lishi va 
alkaloz kuzatiladi, oshqozon-ichak sistemasida funksional o'zgarishlar 
paydo boMadi, qonda qand m iqdori kamayadi; ikkinchi bosqich - qarshilik 
ko ‘rsatish bosqichi. Bu bosqichda alkaloz atsidoz bilan, gipoglikemiya 
giperglikemiya bilan, arterial gipotoniya gipertoniya bilan alm ashadi, 
ta n a h a r o r a ti k o ‘ta r ila d i va b u y ra k u sti bezi q o b ig 'i s h is h a d i,
124


kortik osteroid lar k o 'p la b ajralib chiqadi; uchinchi bosqich -
toliqish
bosqichi. Bu bosqich d a y u rak m u sh a k la rid a d istro fik o 'z g a ris h la r 
kuzatiladi, oshqozon-ichak sistemasida yarachalar paydo bo'ladi, ularga 
nuqtasim on qon quyiladi. Demak, stress organizmning umumiy mosla- 
shuv s in d ro m id ir. U n d a k u z a tila d ig a n n o s p e ts ifik a lo m a tla r n i 
G .S eleg ach a ham ta d q iq q ilish g an , lekin o rg an iz m d a k ech ad ig an
patofizio lo g ik o 'z g a rish la r bilan stress o rasida b o g 'liq lik alom atini 
k o 'rish m a g a n . 27-rasm da stressning ichki a ’z o la r faoliyati va ichki 
sekretsiya bezlari bilan m unosabati ko'rsatilgan.
Stress q a n d a y qilib distressga o 'ta d i, h a d d a n ta sh q a ri um um iy 
moslashuv sindromi qanday qilib yuzaga keladi? Bu m uam m olar hozirgi 
kunda olim lar tom onidan yana o'rgan ib kelinmoqda. G.Sele ta ’biri bilan 
a y tg an d a, odam ni yoshligidan « p ax ta g a  rab-chirm ash», y a ’ni uni 
m u a m m o la rd a n a v a y la b -a s ra s h u m u m iy m o slash uv s in d ro m in in g
pasayishiga olib keladi. Bunda stress distressga o'tishi mumkin.

Download

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   209




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish