P. I. Ivanov m. E. Zufarova umumiy psixologiya

Hid  bilish  sezgilari

Hid bilish  sezgilariga hidlarni his qilish kiradi.  Hidlar nihoyatda ko'p 

va  xilma-xil  bo'ladi.  Hidlarni  klassifikatsiya  qilish  uchun  umumiy  bir 

mezon  yo'q.  Hidlar odatda  hidli  narsalarning  nomi  bilan  ataladi,  masa­

lan,  rayhon  hidi,  non  hidi,  olma  hidi  va  hokazo.  Hidlar odatda,  xush va 

noxush  deb  ikkiga  bo'linadi,  lekin  bu  taqsimot  hidlarning  mohiyatini 

ko'rsatib bermaydi,  balki  o'sha  hidlarga  qanday  qarashimizni  ko'rsatadi.

Hid  bilish  sezgilarining  organi 

burun  kovagining yuqori  tomoni  bo'lib, 

bu yerda hid 

bilish hujayralari 

va sezuvchi nervning tarmoqlari bor, sezuvchi 

nervning tarmoqlari  «hid bilish sohasining shilliq pardasiga botib turadi.

---

Hidli  moddalar  sezuvchi  nervni 

qo‘zg‘aydi,  bu  qo‘zgfcalish  bosh  miyaga 

o‘tadi,  natijada  biz  turli  hidlarni  sezamiz.

Hid bilish markazi bosh  miya yarim sharlari 

orqa  yuzasining  pastki  qismida  deb  faraz 

qilinadi.

Hidli moddalar hid bilish hujayralariga faqat 

gaz holatidagina ta’sir etadi va kimyoviy reak­

siya  yo‘li  bilan  ulami  qo‘zg‘aydi.  Ma’lumki, 

hidli moddalaming hammasi bug‘lanadi va eri- 

ydi.  Gaz holatidagi  moddalar nafasga olinadi-

gan havo bilan burun kavagiga kiradi. 

, 

f  .

kavagimng  kesigi: