O’zbekiston xalq ta’limi vazirligi

Italiyada ta’lim tizimi.

Italiyada 13 yillik majburiy maktab ta’limi mavjud.

Italyan farzandlari o’qishni yerta boshlashadi. Italyan ota-onalar farzandlarini3 yoshda bo’lalar bog’chalariga (scuola materna) beradilar hamda bu yerda 3 yil mobaynida maktabga tayyorlaydilar. Pedagog Mari Montasorri usuli asosida guruhda 15-30 o’quvchi o’qiydi. U yerda bolalar o’ynaydi, bir-biri bilan muloqot qilishni o’rganadilar kelajakda maktabga borish uchun harakat qiladilar. Serkov va monarxiya qoshidagi bog’chalarda diniy tarbiya beradilar. Mazkur bog’chalarga 3 yoshdan 6 yoshgacha tarbiyalanadilar. Davlat ixtiyoridagi bog’chalardan tashqari xisusiy katalik bog’chalar ham mavjud.

6 yoshdan boshlang’ich maktabga boradilar. Birinchi 2 ta bosqich ta’lim ya’ni –scuola elementarel 1 va scuola elementarel2-barcha uchun bepul hisoblanadi. Bu bosqichlarda o’qish, husnixat, rasm, arifmetika, musiqa va boshqa fanlar asosiy hisoblanadi, ixtiyoriy ravishda diniy ta’limot oladilar. O’quv rejada bitta chet tilini o’rganish kiritilgan.

Bolalar haftada 5 kun, ya’ni 30 soat o’qiydilar. Har bir bosqich yakunida test o’tkaziladi. Natijalar “a’lo”, “yaxshi”, “qoniqarli” baholanadi. Invalid bolalar sog’lom bolalar bilan ta’lim olishadi. Maktabda bolalar majburan bajarishmaydi, aksincha ko’ngliga kelganini hal qilishadi. 5 yillik boshlang’ich ta’limda birinchi ikki bosqichni og’zaki hamda yozma bajaradilar. Yakuniy natijalar asosida boshlang’ich ta’lim attestati beriladi hamda o’quvchilar o’rta maktabga qabul qilinib 14 yoshgacha o’qiydilar. O’rta ta’limda o’quvchilar tarix, geografiya, italyan tili, matematika, tabiiy fanlar, san’at musiqani o’rganadilar. Har yili imtihonlar o’tkazilib, “o’tdi-o’tmadi” deb natijalar belgilangan. O’rta ta’lim yakunida o’quvchilar yakuniy imtihonlarni italyan tili, matematika va chet tilidan yozma, qolganlarini esa o’gzaki topshiradilar. O’rta ta’lim maktb bitiruvchilari italiyadagi mavjud turli kasb oliy o’rta maktablar va liseylariga topshirishi mumkin. Bu yerda 14-19 yoshgacha o’qishi mukin.