O`zbekiston



Download 1,31 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/7
Sana16.01.2022
Hajmi1,31 Mb.
#370854
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
kurs ishi2

II NAZARIY QISM 

2.1 Issiqlik almashinish haqida tushuncha 

      Har xil temperaturali jismlarda issiqlik energiyasining biridan ikkinchisiga o‘tishi issiqlik 

almashinish jarayoni deb ataladi. Issiq va sovuq jismlarning temperaturalari o‘rtasidagi farq 

issiqlik  almashinishning  harakatlantiruvchi  kuchi  hisoblanadi.  Temperaturalar  farqi 

bo‘lganda,  termodinamikaning  ikkinchi  qonuniga  ko‘ra,  issiqlik  energiyasi  temperaturasi 

yuqori  bo‘lgan  jismdan  temperaturasi  past  jismga  o‘z-o‘zidan  o‘tadi.  Jismlar  o‘rtasidagi 

issiqlik almashinishi erkin elektron, atom va molekulalarning o‘zaro energiya almashinishi 

hisobiga  sodir  bo‘ladi.  Issiqlik  almashinish  jarayonida  qatnashadigan  jismlar  issiqlik 

tashuvchilar deb ataladi.  Issiqlik  o‘tkazish  jarayonlari  (isitish,  sovitish,  bug‘larni 

kondensatsiyalash, bug‘latish) oziq-ovqat sanoatida keng tarqalgan. Issiqlik uch xil yo‘l bilan 

tarqalishi mumkin: issiqlik o‘tkazuvchanlik, konveksiya va issiqlikning nurlanishi. O‘zaro 

tegib  turgan  zarrachalarning  tartibsiz  harakati  natijasida  issiqlikning  tarqalish  hodisasi 

issiqlik o‘tkazuvchanlik deyiladi.  

 

 



 

     Qattiq jismlarda, gaz yoki suyuqliklarning yupqa qatlamlarida issiqlik asosan shu usulda 

tarqaladi

Real sharoitlarda issiqlik almashinish alohida olingan biror usul bilan emas, balki 



bir  necha  usullar  yordamida  yuzaga  keladi,  ya’ni  murakkab  issiqlik  o‘tkazish  jarayonlari 

amalga oshiriladi

Issiqlik almashinish jarayonlari tegishli qurilmalarda olib boriladi. Issiqlik 



almashinish qurilmalarining ishlash rejimiga ko’ra jarayonlar ikki xil (turg`un va noturg`un) 

bo’ladi.  Uzluksiz  ishlaydigan  qurilmalarning  turli  nuqtalaridagi  harorat  vaqt  davomida 

o’zgarmaydi,  bunday  qurilmalarda  ketayotgan  jarayon  turg`un  bo’ladi.  Noturg`un 

jarayonlarda (davriy ishlaydigan issiqlik almashinish qurilmalarida) harorat vaqt davomida 

o’zgarib turadi (masalan, isitish yoki sovitish paytida).       

     Issiqlik  almashinish  qurilmalaridagi  issiqlik  almashinish  jarayonlari  har  xil  holatlar 

(issiqlik  o’tkazuvchanlik,  konveksiya,  issiqlikning  nurlanishi  va  hokazo)ning  majmuasi 

asosida  yuz  beradi.  Ularni  bir-biridan  ajratish  mumkin  emas.  Shu sababdan muhandislik 

hisoblashlarda  issiqlikning  turli  xilda  tarqalishi  umumlashtirilib,  yaxlit  issiqlik  o’tkazish 

jarayoni deb qabul qilinadi. 

 


Download 1,31 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish