O’zbekiston Respublikasi Xalq Ta’limi Vazirligi A. Qodiriy nomli Jizzax Davlat pedagogika instituti “Tarix” fakulteti

Identiv ukuv maksadlari:
2.1.Savonarola faoliyatini sharxlab beradi va baxolaydi.
2.2.Savonarola chikishlari okibatlarini biladi.
2.3.Rimning talanishiga baxo beradi.


2-asosiy savol bayeni:
Italiyada fransuz urushlari boshlangani munosabati bilan Florensiyada davlat tuntarishi yuz berdi. Fransuzlar bostiribkeladi, degan ovozalar tarkalishi bilan, xalk ommasi Medichilarning zulmiga karshi kuzgolon kutardi. Florensiyada birmuncha vaktgacha (1494 y) respublika kaytadan tiklanib turdi. Dominakanlik monax Savonarola (1452-1498) respublika ishlariga goyat katta ta’sir kursatdi. Florensiyadagi urta va xonavayron bulgan mayda xunarmandlar kayfiyatini aks ettirib, Savonarola uz va’zlarida boylarning dabdabali va turmush bekorchiligidan kelib chikayotgan be’mangarchiliklarini kattik koraladi va bir kancha mu’tadil sosial isloxatlar – daromad soligining progressiv formasini joriy kilish, kambagallarning karzlarini bekor kilish, sudxurlarni xaydab yuborish, shaxarlarda karz beruvchi kassalar tashkil etish va xakozolarni talab kildi. Savonarola Rim papasini xam kattik koralab, papa saroyiga, undagi dabdaba va boylikka la’nat ukidi. Savonarola fransuzlarni «gunoxga botgan Italiyaga» karshi « xuda yogdirgan kaxr-gazab» okibati deb xisoblaydi.
Fransuz boskinchilari uzlarining talonchiligi va jabr-zulmlari bilan tezda italyan jamiyatining xamma sinflarini uzlariga karshi kuzgatdilar. Florensiyadan tashkari yana Neopolni xam bosib olgan fransuz kiroli Karl VIII ning dastlabki muvaffakiyatlari italyan davlatlarining unga karshi birlashuviga olib keldi. Fransuzlar shoshilinch ravishda Italiyadan chikib ketishga majbur buldilar. Fransuzlarning chikib ketishi bilan Savonarolaning mavkei xam bushashdi. U 1498 yilda papaning amri bilan kamokka olindi va sud kilinib, gulxanda kuydirildi. Kochib ketgan Medichilar 1512 yilda ispanlar yordami bilan kaytadan xokimiyat tepasiga chikib oldilar.
XVI asr boshida Italiya urushkok kirol Fransisk I Valua boshchiligidagi fransuz feodallari bilan nomi tilga olingan imperator Karl V Gabsburg raxbarligida ispan-german feodallari urtasida shiddatli urush maydoniga aylandi. 1525 yilda Paviya shaxri yonida bu ikki dushman urtasida kattik jang buldi. Bu jangda Fransisk I batamom yengilib, Karl V uni asir oldi. Papa Kliment VII Gabsburglarning juda kuchayib ketishidan kurkib, imperatorga karsh Fransiya bilan Angliya ishtrokida Italiya davlatlarining koalisiyasini uyushtirishga xarakat kildi. Karl V buni bilib kolib, 1527 yilda uz kushinlarini Rimga yubordi. Papa asir olindi, Rim esa yanada shavkatsiz tarzda talandi. Un minglarcha Rim axolisi va shu jumladan, juda kup xotin-kizlar va bolalar uldirildi. Landsknextlar papa saroyi – Vatikanga kirib, uni xam taladilar va kup joylarni vayron kildilar. 1527 yil 6 maydagi «talon-toroj kuni» italyanlar xotirasida uzok vaktlargacha daxshat va benixoya katta milliy baxtsizlik kuni bulib koldi.