O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta'lim vazirligi

Lekin  axborotni  ular  о„z  hoxish-istaklaridan  qatiy  nazar  tarqatishadi.  Biron-bir  resursga 
baholar  о„sishini  kutgan  holda  uni  qazib  chiqaradigan  kompaniyalar  aksiyalarini  sotib 
olishni  boshlashadi.  Aksiyalarni  kо„plab  sotib  olinishi  uning  narxini  о„sishiga  olib  keladi. 
Baho  hamma  uchun  axborot  manbasi.  Jamiyat  miqyosida  mazkur  resursning 
qimmatlashuvi kutiladi. Endi axborot hamma uchun ochiq. 
Chayqovchilikning  yana  bir  funksiyasi-konservatsiya  qilish  yoki  taqchil  resurslarni 
(masalan,  foydali  qazilmalarni)  ishlatipshi  kamaytirish.  Chayqovchi  taqchillikni  kutib,  resursni 
sotib oladi, uni qazib chiqarishni vaqtincha tо‗xtatib qо‗yadi. Maqsad resursni keyinchalik baho 
kо‗tarilganda sotadi. Resurs kam bо‗lganda baho kо‗tariladi. Bu signal boshqalar tomonidan ham 
qabul  qilinadi  va  yoppasiga  shu  tabiiy  resursni  qazib  chiqarish  qisqartiriladi.  Resurs  qimmat 
bо‗lgach  undan  tejab-tergab  foydalanish  yо‗llari  qidiriladi.  Albatta,  chayqovchilar  ham  xato 
qilishadi.  Ularni  vaziyatni  notо‗g‗ri  baholashi  notо‗g‗ri  axborot  tarqatishiga  olib  kelib,  boshqa 
iqtisodiy obyektlarni ham  adashtiradi.  Lekin oxir-oqibat ular  yutqazadilar, bozorni tark etadilar. 
Jamiyat uchun hakiqiy foydali funksiyalarni bajaradigan chayqovchilargina qolishadi. 
Respublikamizda  metallar  bilan  savdo  qilish  davlat  monopoliyasida.  Qimmatli  qog‗ozlar 
bozori endi rivojlanib borayapti. Shuning uchun hali bu bozorda chayqovchilik keng ma‘noda avj 
olganicha  yо‗q.  Lekin  ilgaridan  iste‘mol  mollari  bilan  chayqovchilik  mavjud  bо‗lgan.  Ayniqsa, 
qishloq xо‗jalik mahsulotlari bilan. Lekin  chayqovchilik tavakkalchilik xatari  yuqori faoliyat.  U 
faqat foyda emas, katta zarar kо‗rishi ham mumkin. 
Shunday  qilib,  tarixiy  tajriba  shuni  kо‗rsatdiki,  bozor  shti-sodiyoti  sо‗zeiz  afzallikka  ega, 
lekin  kamchiliklardan  ham  xoli  emas.  Ammo  bu  kamchiliklarni  davlatning  funksiyalari 
yordamida bartaraf qolish  yoki  minimal  darajaga keltirish  mumkin.  Demak, talabalar bozorning 
ana  shu  jihatlari  bilan  ham  tanishishlari  darkor.  Ular  sо‗zsiz  iqtisodiy  xulq-atvor,  tafakkurni 
shakllanishiga  ta‘sir  kо‗rsatadi.  Tanlash,  mustaqil  qaror  qabul  qilishni  о‗rganishga  yordam 
beradi.