O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti “moliya” kafedrasi

10-mavzu. Davlat byudjeti xarajatlari tizimi 
Davlat byudjeti xarajatlarining davlatning funksiyalari bilan bog‗liqligi. Davlat 
byudjeti xarajatlarining iqtisodiy kategoriya sifatidagi mazmun-mohiyati. Davlat 
byudjeti xarajatlarining iqtisodiy mazmuniga ko‗ra guruhlanishi: joriy xarajatlar, 
kapital xarajatlar. Davlat byudjeti xarajatlarining funksional tayinlanishiga ko‗ra 
guruhlanishi. Davlat byudjeti xarajatlarining tarkibi va tuzilishi. Davlat byudjetining 
iqtisodiy maqsadlardagi xarajatlari. Iqtisodiy islohotlarning bugungi bosqichida 
iqtisodiyot xarajatlari tarkibining o‗zgarishi. Davlat byudjetining ijtimoiy sohalarni 
saqlash va aholini ijtimoiy qo‗llab-quvvatlash xarajatlari. Davlat byudjetining davlat 
hokimiyati va boshqaruvi organlarini saqlash xarajatlari. Davlat byudjetining 
mamlakat mudofaa tizimini saqlash va rivojlantirish bilan bog‗liq xarajatlari. 

---

401 
11-mavzu. Davlat byudjetining holati 
Davlat byudjetining umumiy holati. Davlat byudjetining balansliligi, profitsit 
va taqchillik holatlari. Davlat byudjeti taqchilligi tushunchasi, uning shakllari, davlat 
byudjeti taqchilligini keltirib chiqaruvchi omillar. Davlat byudjeti taqchilligini 
tartibga solish va boshqarish. Davlat byudjeti taqchilligini qoplash manbalari, 
ularning guruhlanishi, taqchillikni qoplashning ichki va tashqi, inflyatsion va 
noinflyatsion manbalari, ularning xususiyatlari. Davlat byudjeti taqchilligi 
to‗g‗risidagi zamonaviy konsepsiyalar, ularning mazmuni, xususiyatlari va ahamiyati. 
Xorijiy davlatlarda byudjet taqchilligi va u bilan bog‗liq muammolar. Xorijiy 
davlatlarda byudjet taqchilligini boshqarish
. 
12-mavzu. Byudjet jarayoni
Byudjet jarayoni to‗g‗risida tushuncha. Byudjet jarayoni bosqichlari: byudjet 
loyihasini tuzish, ko‗rib chiqish, qabul qilish, tasdiqlash va ijro etish, byudjet ijrosini 
nazorat qilish, byudjet ijrosi to‗g‗risidagi hisobotlarni tayyorlash va tasdiqlash. 
Byudjet jarayoni ishtirokchilari, ularning vakolatlari va vazifalari. Tasdiqlangan 
byudjetning byudjet mablag‗larini oluvchilarga yetkazilishi. Byudjetni ijro etish, 
uning vazifalari, byudjet ijrosini ta‘minlovchi organlar. Davlat byudjetining g‗azna 
ijrosi to‗g‗risida tushuncha, uning xususiyatlari. Davlat byudjetining g‗azna ijrosini 
tashkil qilish. G‗azna ijrosining huquqiy asoslari. G‗aznachilikning elementlari. 
G‗azna ijrosida byudjet mablag‗larining ularni oluvchilarga yetkazilishi. Byudjetning 
g‗azna ijrosini amalga oshiruvchi organlar, ularning asosiy vazifalari. Byudjet ijrosi 
yuzasidan hisobotlar tuzish, ularni ko‗rib chiqish va tasdiqlash. Byudjet jarayoni 
bosqichlarini nazorat qilish, nazoratning asosiy vazifalari. Xorijiy davlatlarda byudjet 
jarayonini tashkil qilishning xususiyatlari. Xorijiy davlatlarda byudjet jarayoni: 
ishtirokchilari, ularning vakolatlari.