O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

5. O’zbekiston Respublikasida soliq siyosati va soliq islohotlarining asosiy 

yo’nalishlari. 

---

O’zbekiston  Respublikasida  amalga  oshirilayotgan  soliq  siyosati  iqtisodiyotni 

modernizayiya  qilish  va  texnik  qayta  qurollantirishda  soliqlarning  rolini  oshirish, 

ularning rahbatlantiruvchi funktsiyasini kuchaytirish, soliqlarni unifikatsiya qilish, 

iqtisodiyotga  soliq  yukini  pasaytirish,    soliq  stavkalarini  pasaytirish  kabi 

yo’nalishlarda  olib  borilmoqda.    Ushbu  ma’ruzaning  beshinchi  savolida 

ko’rganimizdek  sto’g’ridan-to’g’ri  soliq  stavkalarining  pasaytirilishi,    kichik 

biznes  sub’ektlari  uchun    soddalashtirilgan  soliq  tizimining  joriy  etilishi 

iqtisodiyotga rag’batlantiruvchi ta’sir ko’rsaktmoqda.  

Soliq islohotlari  to’g’ridan to’g’ri soliqlarning stavkalarini kamaytirish, resurs 

to’lovlari  va  mulk  solig’i  bo’yicha  tushumllarning  davlat  byudjetidagi  ulushini 

oshirishga qaratilgan. 

O’zbekiston  Respublikasi  Prezidentining  bunday  imtiyozlar  ichki  investorlarga 

ham berilishini ko’zda tutuvchi  “Ishlab chiqarishni modernizatsiyalash, texnik va 

texnologik  qayta  jihozlashni  rag’batlantirishga  oid  qo’shimcha  chora-tadbirlari 

to’g’risida” gi  Farmoni  imzolanishi  bilan iqtisodiyotga  investitsiyalar  jalb  etishni 

rag’batlantirish  mexanizmini  takomillashtirshda  yangi  bosqich  boshlandi.    Ushbu 

farmondan  ko’zda  tutilgan  maqsad  “xo’jalik  sub’ektlari  tomonidan  ishlab 

chiqarishni  muntazam  modernizatsiyalash,  texnik  va  texnologik  jihatdan  qayta 

jihozlash,  uni  yuqori  sifatli,  raqobatbardosh,  eksportga  yo’naltirilgan  mahsulot 

ishlab chiqarish imkonini beradigan ilg’or zamonaviy uskunalar bilan ta’minlashga 

mqaratilgan samarali rag’batlantirish tizimini yaratish...” dir.

*

 

     Farmonda   xo’jalik yurituvchi sub’ektlarga uch yil mobaynida ishlab chiqarini 

modernizatsiyalash,  texnik  va  texnologik  qayta  jihozlashga,  ushbu  maqsadlar 

uchun  berilgan  kreditlarni  qaytarishga,  lizing  ob’ekti  qiymatini  to’lashga 

yo’naltirilgan  mablag’lar  miqdorida,  tegishli    hisobot  davri  uchun  hisoblangan 

                                                           

*Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Ишлаб чиқаришни модернизациялаш, техник ва 

технологик қайта жиҳозлашни рағбатлантиришга оид қўшимча чора-тадбирлари тўғрисида” ги 

Фармони.// Халқ сўзи., 2007 йил 15 март, №52. 

 

---

amortizatsiya  mablag’laridan  foydalanish  sharti  bilan,  foydadan  olinadigan  soliq 

bazasini  kamaytirish  huquqi  berilishi  ko’zda  tutilgan.    Shuningdek  ishlab 

chiqarishga  joriy  etilgan  yangi  texnologik  jihozlar  besh  yil  muddatga  mulk 

solig’idan ozod etildi.  Yagona soliq to’laydigan ishlab chiqarish mikrofirmalari va 

kichik  korxonalariga  esa    yagona  soliq  bazasinixarid  qilingan  yangi  texnologik 

jihozning  qiymatiga  teng.  Ammo  soliqqa  tortish  bazasining  25  foizidan  ko’p 

bo’lmagan miqdorga kamaytirish huquqi kiritildi. 

    Mazkur  farmonda  bojxona  to’lovlari  bo’yicha  imtiyozlar  ham  belgilangan 

bo’lib,  bu  imtiyozlar  O’zbekiston  Respublikasi  Iqtisodiyot  vazirligi,  Moliya 

vazirligi,  Tashqi  iqtisodiy  aloqalar,  investitsiyalar  va  savdo  vazirligi,  Davlat 

bojxona  qo’mitasi  tomonidan  tasdiqlanadigan  texnologik  jihozlar  ro’yxatiga 

muvofiq qo’llaniladi. 

Xulosa qilib aytganda, respublikamizda amalga oshirilayotgan soliq siyosati, soliq 

mexanizmining  investitsiyalar  hajmini  oshirishga,  ularni  ustuvor  tarmoqlarga  jalb 

etishga,    tarkibini  takomillashtirish,  barqaror  iqtisodiy  o’sishni  ta’minlash 

maqsadlariga  tasirini yaxshilashga qaratilgan. 

---