O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti



Download 2,95 Mb.
Pdf ko'rish
bet234/283
Sana26.09.2021
Hajmi2,95 Mb.
#185887
1   ...   230   231   232   233   234   235   236   237   ...   283
Bog'liq
ekskursiya xizmatini tashkil qilish

 
Adras - yarim ipak gazlama va shoyi to‘qishda Marg‘ilon yurtimizning yirik 
shaharlaridan    Buxoro  va  Samarqand  singari  dunyoga  tanildi.  Sohaning  eng 
rivojlangan davri XVIII asr oxiri XIX  asr boshlariga to‘g‘ri keladi. Shu davrlardan 
hozirgi  kunimizgacha  saqlanib  kelinayotgan  «Sirg‘a»,  «Tomchi»,  «Sayqal», 
«Gulnomozshom»,  «Yahudiy»,  «Xosiyatxon»  kabi  atlas  matolarining  to‘qilishi 
jihatidan  bir-birlarini  takrorlamaydigan  rang-barang  turlari  yaratildi.  Shulardan  
«sirg‘a», «oltin teri», «bodom nusxa» kabi turlari butun dunyoga mashhur.  
Marg‘ilon atlaslarining o‘z yaratilish tarixi va ma’no-mohiyati bor. «Navro‘z» 
nomli  atlas  shod-xurramlik  xuddi  bayramona  ruhni  aks  ettirgan  bo‘lsa, 
«Sohibqiron  Amir  Temur»  nomli  nusxada  ikki  xil  tasvir  bor.  Birida  toju  taxt 
saltanati  namoyon  etilsa,  ikkinchisida  go‘zal  Samarqand  tasvirga  tushirilgan. 
Buyuk  alloma  Ahmad  al-Farg‘oniy  tavalludining  1200  yilligiga  atalgan  atlasga 
alohida  jilo  berilgan.  Uning  gullari  sokin,  lojuvard  osmon  gumbazida,  xuddi 
allomaning  jahonga  dong‘i  ketgan  shonu  shuhrati  kabi  charaqlab  turgan 
quyoshning zarin nurlarini namoyish etadi. 


241 
 
 
12.2-rasm. Adras turlari. 
 
Momolarimiz sevib kiygan «Bodom nusxa», «Adras», «Nigora», «Parpasha», 
«Qora  atlas»,  «Bargi  karam»,  «Chaqirim»,  «Nomozshomgul»,  «Qora  ko‘zim» 
xonatlas nusxalari hozirgi  zamon  ruhiga moslanib qaytadan  ta’mirlandi.  Natijada, 
ko‘pchilik suyib kiyadigan pishiq va puxta matolar yuzaga keldi. Ularning har biri 
shunday mahorat bilan ishlanganki, kishi e’tiborini beixtiyor o‘ziga jalb etadi.  
Bir  xil  nusxadagi  xonatlas  to‘qilib  tayyor  holga  kelgunga  qadar  20  xildan 
ortiq  mehnat jarayonini bosib o‘tadi. Ayniqsa, atlasning xaridorgir chiqishida rang 
tayyorlashning  ahamiyati  katta.  Mahalliy  xom  ashyo  ham  arzon,  ham  tabiiy 
mahsulotlardan  bo‘lgan  anor  po‘stlog‘i,  yong‘oq,  shotut,  tuxmak  daraxtlaridan 
olinadigan  bo‘yoqlardan  tezda  o‘ng‘imaydigan,  sifatli  rangvorlar  tayyorlash 
mumkinligini  mohir  hunarmandlar  ota-bobolarimiz  tajribasidan  foydalanib 
o‘zlashtirdilar.  
Atlasni  dastlab  to‘qib  chiqargan  usta,  undagi  naqshlarni  quyosh  botishi 
paytida  ufqdagi  taram-taram  bulutlarning  turlicha  tovlanishidan  olgan,  degan 
rivoyat bor. Zero «Abr» so‘zi forscha so‘zdan olingan bo‘lib, bulut degan ma’noni 
anglatadi.  Shu  bois  ham  atlasga  gul  soluvchi,    nusxa  yaratuvchiga    «Arbandchi», 
ya’ni «Bulut bog‘lovchi» deb nomlanadi.  
Ko‘hna  Marg‘ilonda  qanchadan-qancha  ustoz  arbandchilar  o‘tganlar. 
Shulardan  Abdusamad  ota,  usta  Xolmatjon,  Muhammadjon  Sobirov,  Sharifjon 
Husanov, Solijon ota Toshpo‘latovlardir.  


242 
 
(Ekskursantlarga atlas turlarini tomosha qilish va rasmga tushishlari uchun 5 
daqiqa vaqt beriladi. Savollarga javob beriladi). 
 

Download 2,95 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   230   231   232   233   234   235   236   237   ...   283




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish