O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat сhet tillar instituti

                    Skolioz tayanch-harakat apparati kasalliklariga kiradi, u umurtqa pog’onasining yon 

tomonga  qiyshayishidir.  Kasallik  o’z  vaqtida  davolanmasa,  uzoq  yilga  cho’ziladi  va  oqibat 

natijada  ko’krak  qafasi  bo’shlig’idagi  hayotiy  muhim  a’zolarga  zarar  yetadi.  Bu  kasallikda 

ko’pincha  umurtqa  pog’onasining  shakli  buziladi.  Skoliozning  og’ir-yengil  kechishi  umurtqa 

pog’onasining  qanchalik  qiyshayganiga  bog’liq.  Qobirg’alar  uchining  bir  oz  bo’rtganligi  10° 

qiyshayishi  skoliozning  birinchi  darajali  belgisi  qovurg’alarda  bukirlik  hosil  bo’lib  qiyshayish 

burchagi  30°  gacha bo’lsa ikkinchi  darajali,  qiyshayish  burchagi  30-50°  bo’lganda skoliozning 

uchinchi  darajasi  va  nihoyat  qiyshayish  burchagi  50°  dan  ortsa,  skoliozning  to’rtinchi  darajasi 

rivojlangan bo’ladi. 

        Noto’g’ri o’tirish natijasida umurtqa pog’onasining yon tomonga egilishi (skolioz). Bolalar 

va  o’smirlar  tez  o’sib  rivojlanadilar.  Bu  davrda  ularning  ovqatlanishiga  katta  ye’tibor  berish 

kerak.  Bolalar  ovqatida  vitaminlar,  ayniqsa  vitamin  D,  tuzlar  (ayniqsa  kalsiy  tuzlari)  yetarli 

bo’lmasligi,  oyoq  suyaklarini  noto’g’ri  shakllanishiga  sababchi  bo’lishi  mumkin.  Buning 

oqibatida oyoqlar X simon yoki O simon qiyshayadi. 

Oyoqlarning X-simon shaklida oyoqning tizza qismlari bir-biriga tegib turganda tovonlar 

bir-biridan  uzoqlashadi.  Oyoqlarning  O-simon  shaklida,  aksincha  tovonlar  bir-biriga  tegib 

turganda, tizzalar bir-biridan yiroqlashgan holatda bo’ladi. 

Odam  tovon-kaftining  pastki  qismi  tayanch-harakatlanish  tizimining  muhim  qismi 

hisoblanadi. U tuzilish xususiyatiga ko’ra tananing ressori vazifasini bajarishga moslashgan. 

Normal  rivojlangan  oyoq  tovon-panja  yuzasi  sathining  ko’proq  qismi  o’yiqroq 

(chuqurroq), ozroq qismi gumbaz shaklida bo’ladi. Tovon va panjalarning bunday tuzilishi tana 

og’irligining oyoqni tovon va kaft qismlariga baravar taqsimlanishini ta’minlaydi.