O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qo’qon davlat pedagogika instituti xamraqulov zafarjon yigitaliyevich

11-rasm. Jazo muddatlarini hisoblash. 
• ozodlikni cheklashning 1 kuniga teng 
• intizomiy qismga jo’natishning 1 kuniga teng 
Ozodlikdan mahrum 
qilishning 1 kuni 
• axloq tuzatish ishlarining 3 kuniga teng 
• xizmat bo’yicha cheklashning 3 kuniga teng
Ozodlikdan mahrum 
qilishning 1 kuni 
• majburiy jamoat ishlarining 4 soatiga teng
Ozodlikdan mahrum 
qilishning 1 kuni 

---

93 
Jarima yoki muayyan huquqdan mahrum qilish ushbu jazolar bilan 
qo’shilganda alohida ijro etiladi. 
Hukm o’qilishidan oldingi muddatlar hisoblanishi ham Jinoyat kodeksida 
nazarda tutilgan. Bunda ushlab turish, qamoqqa olish yoki uy qamog’i vaqtini 
hisoblashda ularning 1 kuni yuqoridagi jadvaldagi ozodlikdan mahrum qilishning 1 
kuniga teng jazolarning differentsiyasiga to’g’ri keladi. Bu quyidagi tenglikka ega 
bo’ladi: 
12-rasm. Ehtiyot choralarini jazolar bilan almashtirilishi. 
Xulosa o’rnida shuni aytish kerakki, har qanday sodir etilgan jinoyat 
javobgarlikni va unga loyiq jazo ko’llash faktini keltirib chiqaradi. Jinoyat uchun 
jazo tayinlanish suddan har bir elementni jiddiy tahlil qilish, qonunga va ichki 
ishonchiga tayanib, yetarli deb hisoblagan chorani qo’llashni talab etadi. Har 
qanday chorada insonparvarlik printsiplari ustuvorlikka ega bo’ladi.
Mavzu bo’yicha test savollari 
1.
Sanktsiya Jinoyat kodeksining qaysi qismda mavjud bo’ladi? 
a)
Kirish qismida 
b)
Umumiy qismida 
c)
Maxsus qismida 
d)
Yakuniy qismida 
2.
Jinoyatning sub’ektiv tomoniga mansub qatorni toping 
a)
Harakat bilan sodir etilishi 
• ozodlikni cheklashning 1 kuniga teng
• intizomiy qismga jo’natishning 1 kuniga teng
• ozodlikdan mahrum qilishning 1 kuniga teng
Ushlab turish, qamoqqa olish 
yoki uy qamog’ining 1 kuni 
• axloq tuzatish ishlarining 3 kuniga teng
• xizmat bo’yicha cheklashning 3 kuniga teng
Ushlab turish, qamoqqa olish 
yoki uy qamog’ining 1 kuni 
• majburiy jamoat ishlarining 4 soatiga teng
• jarimaning bazaviy hisoblash miqdorini 1/2 
qismiga teng
Ushlab turish, qamoqqa olish 
yoki uy qamog’ining 1 kuni 

---

94 
b)
Aqli rasolik 
c)
Beparvolik orqasidan sodir etilishi 
d)
Harakatsizlik bilan sodir etilishi 
3.
Sudda davlat ayblovchisi sifatida kim ishtirok etadi? 
a)
Himoyachi 
b)
Advokat 
c)
Prokuror 
d)
Tergovchi 
4.
Etkazilgan jinoiy zarar shakliga qirmaydigan qatorni toping 
a)
Jismoniy 
b)
Siyosiy 
c)
Moddiy 
d)
Ma’naviy
5.
Qilmishni jinoiyligini istisno qiluvchi holatga kiruvchi qatorni aniqlang 
a)
Buyruqni bajarish 
b)
Homilador ayolning jinoyat qilishi 
c)
1 guruh nogironining jinoyat qilishi 
d)
Javoblarning barchasi to’g’ri 
6.
Qilmishni jinoiyligini istisno qiluvchi holatga kirmaydigan qatorni toping 
a)
Zaruriy mudofaa 
b)
Ijtimoiy xavfli qilmish sodir etgan shaxsni ushlash vaqtida zarar 
yetkazish 
c)
Oxirgi zarurat 
d)
1 guruh nogironining jinoyat qilishi 
7.
Jinoyatni og’irlashtiruvchi hisoblanmaydigan qatorni toping 
a)
G’arazli va past niyatlarda jinoyat sodir etish 
b)
Uyushgan guruhning jinoyat sodir etishi 
c)
Xizmat jihatdan qaram shaxsning jinoyat sodir etishi 
d)
O’ta xavfli retsidivistning jinoyat sodir etishi 
8.
Sud’ya nimaga asoslanib hukm chiqaradi? 

---

95 
a)
Qonunga asoslanib 
b)
Qonun va ichki ishonchiga asoslanib 
c)
Qonun va qonunosti hujjatlarga asoslanib 
d)
Konstitutsiya va qonunlarga asoslanib 
9.
Yengillashtiruvchi holat qaysi jinoyat uchun qo’llanilmaydi? 
a)
Genotsid 
b)
Agressiya 
c)
Terrorizm 
d)
Kontrabanda
10.
Umrbod ozodlikdan mahrum qilish qaysi holatda qo’llanilmaydi? 
a)
Qasddan odam o’ldirishning og’ir shakli uchun 
b)
Terrorizm uchun
c)
Tamom bo’lmagan jinoyat uchun 
d)
Barcha holatlarda qo’llaniladi