O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qo’qon davlat pedagogika instituti xamraqulov zafarjon yigitaliyevich

bir 
yil
gacha bo’lgan muddatda o’taladi. Jazoni o’tashdan bo’yin tovlash uning to’rt 
soatini ozodlikni cheklash yoki ozodlikdan mahrum qilish jazosining bir kuni bilan 
almashtirilishiga olib keladi.
Majburiy jamoat ishlari pensiya yoshiga yetganlar, o’n olti yoshga 
to’lmaganlar, homilador ayollar, uch yoshgacha bo’lgan bolasi bor ayollar, I va II 
guruh nogironlari, harbiy xizmatchilar, chet el fuqarolari va O’zbekistonda doimiy 
yashamaydigan shaxslarga qo’llanilmaydi.
Axloq tuzatish ishlari
jazosi majburiy jamoat ishlaridan farqli ravishda 
majburiy mehnatga mahkumning ish haqidan ushlab qolgan holda jalb qilishda 
ifodalanadi. Insonparvarlik printsiplariga asoslangan ushbu jinoiy jazo mahkumni 
erkinligidan to’liq mahrum qilmagan holda, o’z oilasi va yaqinlari bilan birga 
bo’lish va mehnat qilishga undaydi. Oila va mehnat jamoasi aybdorning axloqiga 
ta’sir ko’rsatadi. Mahkumning oylik maoshidan ushlab qolish uni sergaklikka 
chorlaydi.
Jazoning mahkumni o’z ish joyida o’tashi uning mansabida faoliyat 
ko’rsatishini anglatmaydi. Masalan, maktab direktori mansabdorligi bilan bog’liq 
jinoyat sodir etganligi uchun axloq tuzatish ishlariga hukm qilinsa, unga 
qo’shimcha muayyan huquqdan mahrum qilish jazosi qo’llanilish amaliyoti ham 
keng tarqalgan.
Jazoning muddati 
olti oy
dan 
uch yil
gacha bo’lgan muddatni o’z ichiga 
oladi. Ushlab qolinadigan ish haqi 
o’n foizdan o’ttiz foizgacha
bo’lgan miqdorni 
tashkil etadi.
Axloq tuzatish ishlari jazosi pensiya yoshiga yetganlar, mehnatga 
qobiliyatsizlar, homilador ayollar, uch yoshga to’lmagan bolasi bor ayollar va 
harbiy xizmatchilarga qo’llanilmaydi.

---

69 
Boshqa jazolar singari axloq tuzatish ishlariga hukm qilingan mahkum 
jazoni 1/10 qismidan ko’prog’ini (jami muddatning 90%gacha bo’lgan muddat) 
o’tashdan bo’yin tovlasa, sud jazoning o’talmay qolgan qismini ozodlikni cheklash 
yoki ozodlikdan mahrum qilish jazosi bilan almashtiradi.