O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qo’qon davlat pedagogika instituti xamraqulov zafarjon yigitaliyevich

Fuqarolarning konstitutsiyaviy huquq va erkinliklariga qarshi 
jinoyatlar
O’zbekiston Respublikasida fuqarolarning konstitutsiyaviy huquq va 
erkinliklari asosiy qonunimizning II bo’limida o’rnatilgan bo’lib, ushbu bo’limdagi 
normalar boshqa hujjatlar, shu jumladan Jinoyat kodeksi bilan ham qo’riqlanadi. 
Kodeksning Maxsus qismi birinchi bo’limi yettinchi bobi mazkur huquq va 
erkinliklar asoslarini qo’riqlovchi normalarni aks ettirgan. Moddalarda bayon 
etilgan jinoyatlarni shaxsiy, siyosiy, iqtisodiy va ijtimoiy huquqlar fonida 
ajratadigan bo’lsak, quyidagi shakl kelib chiqadi. 
33-rasm. Fuqarolarning konstitutsiyaviy huquq va erkinliklariga qarshi 
jinoyatlar 
Mazkur jinoyatlar Konstitutsiyamiz bilan qo’riqlanadigan fuqarolarning 
huquq va erkinliklariga daxl qiluvchi qilmishlardan iboratdir. Shaxsiy huquqlarga 
nisbatan fuqarolarning teng huquqliligini buzish, shaxsiy hayot daxlsizligini 
buzish, shaxsga doir ma’lumotlar to’g’risidagi qonun hujjatlarini buzish, 
fuqarolarning turar joyi daxlsizligini buzish, xat-yozishmalar, telefonda so’zlashuv, 
telegraf xabarlari yoki boshqa xabarlarning sir saqlanishi tartibini buzish, vijdon 
erkinligini buzish jinoyatlari ta’sir qiladi. Ularning ayrimlari uchun jinoiy 
javobgarlik ma’muriy jazo qo’llanilganidan keyin kelib chiqadi.
shaxsiy huquqlar 
• fuqarolarning teng 
huquqliligini buzish
• shaxsiy hayot daxlsizligini 
buzish
• shaxsga doir ma’lumotlar 
to’g’risidagi qonun 
hujjatlarini buzish
• fuqarolarning turar joyi 
daxlsizligini buzish
• xat-yozishmalar, telefonda 
so’zlashuv, telegraf 
xabarlari yoki boshqa 
xabarlarning sir saqlanishi 
tartibini buzish
• vijdon erkinligini buzish
siyosiy huquqlar
• jismoniy va yuridik 
shaxslarning 
murojaatlari
to’g’risidagi qonun 
hujjatlarini buzish
• saylov yoki referenum 
tashkil qilish, ularni 
o’tkazish to’g’risidagi 
qonun hujjatlarini 
buzish
• saylov huquqining yoki 
ishonchli vakil 
vakolatlarining amalga 
oshirilishiga to’sqinlik 
qilish