O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi andijon davlat universiteti

Taktik tayyorgarlik 
Taktikada ta’lim va takomillashish jarayoni mashg‘ulotini juda  muhim hamda 
murakkab  bo‘limidir.  Taktik  tayyorgarlik  shartli  ravishda  umumiy  va  maxsus 
tayyorgarlikka bo‘linadi.  
Shug‘ullanuvchining 
umumiy 
taktik 
tayyorgarligi. 
Bunga 
sport 
o‘yinlarining  umumnazariy  taktik  asoslarini  bilish,  ulardan  turli  sharoitlarda  amaliy 
foydalana olish. Taktik fikrlashni tarbiyalash kiradi.  
Maxsus  taktik  tayyorgarlik  bevosita  futbol  materiallari  asosiga  quriladi  va 
taktik  ko‘nikma,  malaka  va  qobiliyatlarni  chuqurlashtirib  takomillashtirishga 
qaratiladi.  Shug‘ullanuvchilarning  texnik  tayyorgarligi  nazariy  va  amaliy 
mashg‘ulotlar yordamida amalga oshiriladi. Taktikaga doir nazariy bilimlar hajmini 
kengaytirish  uchun  adabiyot  manba’laridan  foydalanish,  videomateriallarni  ko‘rish, 
musobaqa  va  o‘quv  mashq        mashg‘ulotlarini  kuzatish,  o‘yin  qoidasini  o‘rganish 
kerak.  

---

 
69 
Taktik tayyorgarlik jarayonida quyidagi vazifalar hal qilinadi:  
1.  Shug‘ullanuvchilarda  taktik  fikrlashni,  maydonda  mo‘ljalga  olishni,  turli 
o‘yin vaziyatlarni hal qilishda ijodiy tashabbuskorlikni rivojlantirish  
2.  Sherik bilan  hujum  chizig‘ida  ham  himoya  chizig‘ida ham  shaxsan  harakat 
qilish. Shug‘ullanuvchilarda qo‘yilgan vazifalarni hal qilishda texnik usullar va taktik 
harakatlardan alohida - alohida, samarali foydalana bilishni shakllantirish.  
3.  Shug‘ullanuvchilarda  maydondagi  o‘yin  vaziyatiga  qarab  bir  jamoa 
harakatidan ikkinchisiga moyil va tez o‘ta bilish qobiliyatini rivojlantirish.  
Shug‘ullanuvchilarning 
taktik 
ko‘nikmalarini 
takomillashtirishda 
o‘zlashtirilgan  va  o‘rganilgan  mashqlarni  ko‘p  marta  takrorlash  taktik  ta’lim  va 
mashg‘ulotning asosiy uslubi hisoblanadi.   
Taktik  tayyorgarlik  yakka,  guruh  va  jamoa  harakatlarini  egallashni  ko‘zda 
tutadi.  
Musobaqa  jarayonida  shug‘ullanuvchilar  quyidagi  ikki  asosiy  vazifani  hal 
qiladilar:  to‘pni  o‘zga  jamoa  darvozasiga  juda  ko‘p  marta  olib  borish  va  o‘z 
darvozasiga  hech  yaqinlashtirmaslik.  Buning  uchun  shug‘ullanuvchi  sheriklari 
yordamida o‘yin qoidalarini buzmasdan, har qanday imkoniyatdan foydalanib bo‘lsa 
ham ikki vazifani: himoya qilish va hujum qilish vazifasini bajaradilar.