O’zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o’rtа mахsus tа’lim vаzirligi buхоrо muhаndislik-tехnоlоgiya instituti

8-rasm. Qоg’оzli хrоmоtоgrаfiya kаmеrаsi. 
1- kаmеrа dеvоri; 2-tutqich; 3-qоg’оz tutgich;4-eritmаli idish;
5-хrоmоtоgrаfiya qоg’оzi; 6-bunzin jo’mrаgi. 

---

54 
 
9-rasm. Qоg’оzli хrоmоtоgrаfiyadа yog’ kislоtаlаrining jоylаshishi. 

---

55 
 
Tajriba ishi 
Silikagen plastinka tayyorlash. 
Buiks olib, 10 gr silikagen solib, 0,1 gr gipsni va ozgina distillangan suv 
qo’yib, aralashtiramiz va aralashma silliqroq bo’lishi kerek. 
Plastinkalarga tayyorlangan aralashmani asta-sekinlik bilan solamiz. 
Plastinkalarni quritish uchun quritish shkafiga 110 
0
C li haroratda 0,5 soat 
mobaynida quyiladi va olingandan so’ng sovutiladi. 
1-Ish. Uzum, pamidor va paxta moylari tarkibidagi glikolipidlarni aniqlash. 
 
Kerakli jihozlar va reaktivlar:110 
0
C li quritish shkafi, 2 ta ximiyaviy 
stakan, uzum va kunjut moyi, paxta moyi, benzin, kapilliyarlar, plastinkalar, 
yodlik kamera va HCO kislota, pulivizator. 
Ishni bajarish tartibi: 
Ikkita kimiyoviy stakan olib, birinchisiga kunjut moyi, ikkinchisiga uzum 
moyidan
Kapillyarlar orqali tomchilab plastinkalarga tomizamiz. Ikkita plastinkani 
chetiga uzum moyidan , o’rtasiga kunjut moyidan, guvoh qilib paxta moyini ham 
tomizdik. 
Benzin va H
2
SO
4
kislota yordamida eritma tayyorladik. Benzin - 7ml, 
H
2
SO
4
kislota -3 ml va bularni uch marta ko’paytirib oldik. Benzindan 21 ml – 
H
2
SO
4 
kislotadan 9 ml va stakanga solib, yaxshilab aralashtiriladi. 
Kimyoviy stakan olib, ozgina aralashtirilgan eritmadan solib, plastinkalarni 
ichiga ya’ni kimyoviy stakandagi eritmaga tushirib, og’zini bekitdik. 
Plastinkalarni yuqori qismiga eritma o’tgandan keyin olinadi va sovutiladi. 
So’ngra plastinkalar yodlik kameraga 10-15 min turadi. 

---

56 
Yodlik kameradan olib, plastinkalarni sovutamiz. Shu damda plastinkalarda 
TGA
Triastilglisterinni ko’ramiz. 
Plastinkalarni yodi uchgandan song, quritish shkafiga dog’lar yaqoll 
ko’ringuncha qo’yib olinadi harorat 150 
0
C dan oshmasligi kerak. 
Plastinkalar quritish shkafidan olinib, sovutiladi. So’ngra pulivizator orqali 
HSO kislota plastinkalarga uzoqroqdan turib sepiladi va yorug’likda ko’riladi. 
Plastinkalarda 
uglerovodlarni, 
efir 
stirollar, 
tripenollar, 
TGA 
– 
triastiglisterinlar, SGK-erkin yog’ kislotalarini, monometil sterol, MAG ko’rish 
mumkin.