O’zbekiston respublikasi oliy talim vazirligi samarqand veterinariya medisinasi instituti


Termopara  deb  2  ta  turli  materialdan  kavsharlangan  tizimga  aytiladi



Download 1,52 Mb.
Pdf ko'rish
bet79/90
Sana14.08.2021
Hajmi1,52 Mb.
#147582
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   90
 Termopara  deb  2  ta  turli  materialdan  kavsharlangan  tizimga  aytiladi. 
Metallar:  bular  kristallik  jismlar  bo`lib,  ularning  fazoviy  panjarasi  musbat  
ionlardan  tuzilgan  va  ular  oralig`ida  o`z  atomlaridan  ajralgan  elektronlar  mavjud. 
Bu  elektronlar  metall  ichida  elektr  kuchlari  ta’sirida  saqlanib  turilib,  erkin 
harakatlanadi.  Elektronni  metalldan  chiqarish  uchun    ma’lum    A  ish  bajarilishi  
kerak,  bunga  chiqish  ishi  deyiladi.  Agar  2  metall  bir-biriga  tekkizilsa  tartibsiz 
harakatlanayotgan elektronlar bir metalldan ikkinchisiga turli miqdorlarda  o`tishi 
mumkin. Chegarani birlik vaqt ichida kesib o`tuvchi elektronlar soni chiqish ishi A 
va birlik hajmdagi elektronlar konsentratsiyasidan (n) bog`liq. 
Turli metallar uchun chiqish ishi A va konsentratsiya n  turlichadir. Shuning 
uchun  chegaradan  o`tuvchi  elektronlar  soni  qaysi  metallda  chiqish  ishi  kichik  va 
elektronlar  soni  katta  bo`lsa,  shuncha  ko`p  bo`ladi.  Elektronlar  soni  ko`p  bo`lgan 
metall manfiy zaryadlanib, elektronlarni yo`qotgan  metall esa  musbat zaryadlanib 
qoladi. 
Elektronlarning keyingi o`tishiga qarshilik qiluvchi  maydon yuzaga keladi. 
Ana shu hosil bo`lgan potensiallar farqiga kontant potensiallar ayirmasi  deyiladi. 
Buning  qiymati  metall  xususiyatidan  va  kontaktdagi  temperaturadan  bog`liq 
bo`ladi.  Agarda  termoparaning  kavsharlangan  uchining  temperaturasi  T
2
  erkin 
uchlarining  temperaturasi  T

dan  farqli  bo`lsa  termopara  uchlarida  termo  EYUK 
hosil bo`ladi. 
                                            
T
T
T
E






)
(
1
2
                          (3)   
Bunda 


termopara  materiali  tabiatiga  bog`liq  bo`lgan  proporsionallik  
koeffitsiyenti bo`lib, solishtirma termo EYUK deyiladi. 


94 
 
                                               
2
1
ln
n
n
e
k


 
bunda 

k
Boltsman  doimiysi, 

e
elektron  zaryadi    n
1
  va  n
2
  1-  va  2  metallardagi 
elektronlar  konsentrasiyasi.  Demak 


termoparalar  farqi  bir    gradus  bo`lganda 
hosil bo`ladigan EYUK ekan. 
Shunday  qilib,  termo  EYUK  termopara  uchlaridagi  temperaturalar  farqiga  
proporsional  ekan.  Ana  shunga  asosan  termopara  yordamida  temperatura 
o`lchanadi.  Buning  uchun  termopara  oldindan  darajalanadi.  Darajalash  natijasi  
termo EYUK ning  temperaturaga bog`liq grafigi yoki jadval shaklida  beriladi.  
                                                
)
(


f
E
 

Download 1,52 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   90




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish