O‘zbekiston respublikasi mudofaa vazirligi chirchiq oliy tank qo‘mondonlik muhandislik bilim yurti artilleriya kafedrasi

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR …………...………………………70

GLOSSARIY…………………………………………………………………71

QISQARTMALARGA TA’RIFLAR……………………………………….7

KIRISH

Bugungi kunda dunyodagi xalqaro ahvol, mintaqamizdagi notinch vaziyat armiyamiz oldiga yangi va yanada mas’uliyatli vazifalarniqo‘ymoqda. Bu qurolli kuchlarimizni tubdan isloh qilish, barcha zarur qurol-yarog’ va texnika vositalari bilan ta’minlangan, tezkor, jangovar qobiliyati yuqori, ixcham, yuksak professional tayyorgarlikka ega bo‘lgan armiyani shakllantirishnitaqozo etmoqda.

O‘zbekistonRespublikasiPrezidenti

QurolliKichlarOliy Bosh Qo‘mondoni

MirziyoyevShavkatMiromonovich

Harbiy bilim yurtlari, fuqaro oliygohlarining harbiy kafedralari oldiga o‘quv-tarbiyaviy jarayon sifatini halqaro andozalar darajasiga ko‘tarish, ta’limning yangi prinsipial uslublarini, zamonaviy pedagogik va axborot texnologiyalarini keng joriy qilish, yoshlarni milliy tiklanish mafkurasi asosida tarbiyalash va umuminsoniy qadriyatlarni anglatish, Vatanga muhabbat, mustaqillik g’oyasiga sadoqat ruhida o‘qitish va tarbiyalash, ta’lim oluvchilar bilan doimiy ish olib borish, qobiliyatli o‘smirlarni saralab olish, zamonaviy xorijiy o‘quv markazlarida keyingi ta’lim uchun sharoit yaratish, oliy o‘quv yurtlarining kadrlar potensialini tarbiyalash va shakllantirish, yuqori malakali xorijiy mutaxassislar bilan raqobatdosh ofiser kadrlarni tayyorlash, yangi o‘quv adabiyotlarining moddiy – texnik bazasini zamonaviy jihozlar va kompyuter texnikasi bilan mustahkamlash, pedagogik kasbning nufuzini oshirish uchun ijtimoiy-iqtisodiy sharoit yaratish vazifasi qo‘yilgan.

Shu maqsadda quyidagi ketma-ketlikdagi tadbirlar amalga oshirilmoqda:

1. Qo‘shinlarni jangovar harakati zamonaviy sharoitda boshqarish muhim mobil xarakterga egadir, ular keng ko‘lamli frontda, katta chuqurliklarda aniq maqsadlar bilan jadal ravishda olib boriladi.

2. Qo‘shinlarni bunday qiyin sharoitli vaziyatlarda muvaffaqiyatli boshqarish uchun avvalambor barcha darajadagi komandirlar o‘z qo‘shinlarini, dushmanning harakatini, ahvolini yaxshi bilishi lozim, qism va bo‘linmalar bilan bo‘ladigan harakatlarni, shuningdek o‘zaro hamkorlikni bilishlari shart bo‘ladi.

3. Shuning uchun komandirlarga oldindan qo‘yilgan vazifa va turli vaziyatlarni aniq o‘rganib chiqib, nafaqat bitta yo‘nalishda qo‘yilgan vazifalarni bajarish emas,hatto boshqa yo‘nalishlarda yoki boshqa hududda harakatlanayotgan o‘ziga bo‘ysinuvchi bo‘linmalarni jangovar vaziyatdagi holatini ko‘ra olishi yoki boshqara bilishi shart.

Fan-texnika tezkorlik bilan rivojlanib borayotgan bugungi kunda armiyamizni ixcham va tezkor harakatlanuvchan qilib shakllantirish bugungi kunimizning dolzarb vazifalaridan biri hisoblanmoqda. Qurolli Kuchlarimizda olib borilayotgan islohatlar shuni ko‘rsatmoqdaki bugungi kunga kelib Artilleriya Quruqlikdagi Qo‘shinlarning eng muhim qo‘shin turlaridan biri bo‘lib hisoblanmoqda va alohida nufuzga ega bo‘lmoqda.

Artilleriyani tezkor va yuqori tezlikda o‘z vazifasini bajarishi, umumqo‘shin bulinmalarimizning yuqori manyovrni amalga oshirib dushman ustidan tezkor va talofatlarsiz ustunlikka erishishini taminlab beruvchi asosiy omil hisoblanadi. Bu esao‘znavbatidaartilleriyaninganiqvaqo‘qqisdandushmanningmuhimrayonlarigatalofatyetkazishinitalabqiladi.O‘zbekistonmustaqillikgaerishgandankeyin, harbirsohadamuayyanyutuqlargaerishmoqda.

Motoo‘qchiqo‘shinlarinijangovarvazifalarnibajarishlaridaolovliquvvatlovchivositabuartilleriyahisoblanadi.

Artilleriyabo‘linmasinimohironaboshqarish, tezkorlikbilannostandartqarorlarqabulqilish, o‘zgaruvchanvaziyatlardamotoo‘qchibo‘linmalaribilanuzluksizhamkorlikniolibborish, jangdamuvaffaqiyatqozonishgaomilbo‘libxizmatqiladi.

Artilleriyabugungitezkor, harakatchanmilliyarmiyamizdajudakattaaxamiyatgaega, chunkiartilleriyabo‘linmalariolibboriladiganjangovorharakatlarning 60-80% gachayo‘qqilishimkoniyatigaega.

Qurollikuchlarimizningjangovortayyorgarliginioshirishvaunizamontalablaridarajasigako‘tarishbo‘yichao‘tkazilganisloxotlarsababqurollikuchlarimizningjangovortayyorgarlikdarajasivaqudratisezilarliravishdaoshmoqda.

UshbubitiruvmalakaviyishidaQurollikuchlarimizjangovartayyorgarliginioshirishvaunizamontalablaridarajasigako`tarishvaartilleriya o‘q-dorilarida qo‘llaniladigan barcha turdagi portlatgichlar(trubkalar)ning tuzilishi va ishlash prinsipi asoslario`rganishvashusohanirivojlantirishgaqaratilgan.