Oʻzbekiston respublikasi jismoniy tarbiya va sport vazirligi oʻzbеkistоn davlat jismоniy tarbiya va sport universiteti ziyamuxamedova sabohat abdullayevna



Download 1,58 Mb.
Pdf ko'rish
bet4/115
Sana05.04.2022
Hajmi1,58 Mb.
#530792
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   115
Bog'liq
Bolalar gigiyenasi

Gippokrat 
(miloddan avvalgi 
460-477-yillar) gigiyena masalalariga bag‘ishlangan: “Sog‘lom turmush ma’romi 
to‘g‘risida”, “Havo, suv va joylar to‘g‘risida” deb nomlangan asarlarida tashqi 
muhitning odam salomatligiga ta’sir qilish omillari hamda shu omillarning 
kasalliklarga nechog‘li aloqadorligi to‘g‘risidagi o‘z kuzatuvlari va nazariy 
mulohazalarini bayon qilgan. Gippokratning “muhit nazariyasi” ni keyinchalik 
Platon, Aristotel va boshqa olim hamda faylasuflar rivojlantirganlar. 
Qadimgi Rimda tog‘ -buloqlaridan har bir kishiga bir kecha-kunduzda 0,5-1 m
3
suv yetkazib beradigan 14 ta yirik va 20 ta mayda vodoprovod mavjud bo’lgan. 
Rimda axlatlarni zararsizlantirish zamonaviy usullarining ibtidosi tashkil etilgan. 
Narsa qo‘shib, masalliqni qalbakilashtirish va buzilgan oziq-ovqatlarni sotish man 
qilingan, binokorlik ishlari ustidan sanitariya nazorati olib borilgan. 
O‘rta asrlar tarixi haddan tashqari katta epidemiyalar va Yevropa aholisining 
qirilishini bir qadar aks ettiradigan tarixdir. O‘rta asrlarda Yevropada chechak, tif, 
gripp epidemiyalari bir-biriga tarqalib turgan. Тanosil kasalliklari, teri va ko‘z 
kasalliklari keng tarqalgan. XVI asrda toun epidemiyasi Yevropa aholisini to‘rtdan 
bir qismining yostig‘ini quritadi. Yangi paydo bo‘lgan burjuaziya sinfi sanoatni 
rivojlantirish, mehnat unumdorligini oshirish va foydani ko‘paytirishdan 
manfaatdor edi. Bunday maqsadga erishishida unga sog‘lom ishchilar kerak 
bo‘lganligi uchun ham u ma’lum sanitariya chora-tadbirlarini amalga oshirishga 



majbur bo‘ldi. Ketma-ket sodir bo‘lib turgan epidemiyalar yirik shaharlarda 
sog‘lomlashtirishga oid shoshilinch sanitariya chora-tadbirlarini amalga oshirishni, 
vodoprovod, kanalizatsiya o‘tkazish kabilarni taqozo etdi.
XIX asrning o‘rtalarida biologiya, kimyo va fizika fanlarining gurkirab 
rivojlanishi gigiyena taraqqiyotida ham yangi davrni boshlab berdi. Bakteriologik 
va fizik-kimyoviy tahlil usullari gigiyenaga ham kirib keldi, aholi istiqomat 
qiladigan hudud va uy-joylar sanitariya holatini sog‘lomlashtirish, ovqatlanish 
gigiyenasi, me’yor va talablarni asoslashda qo‘llanila boshlandi. Bu gigiyenadagi 
eksperimental yo‘nalishning ibtidosi bo‘ladi. 
Ingliz olimi 

Download 1,58 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   115




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish