O’zbekiston respublika oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

gorizontal  iqtisodiy  aloqalar  rivojlanishini  ta’minlaydi,  qo’shma  korxonalar, 
birlashmalar,  firmalar  tuzish  imkoniyati  yaxshilanadi.  Natijada  yangi,  samarali 
xo’jalik  aloqalari  vujudga  keladi  va rivojlanadi; 
- 
mehnat 
resurslari 
umumiy 
bozorining 
shakllanishi 
natijasida 
mamlakatlararo  ishchi  kuchi  harakati  faollashadi,  kadrlar  tayyorlash  va  ulardan 
foydalanish  samaradorligi  oshadi, bandlik tarkibi  takomillashadi. 
MDH  mamlakatlari  bilan  ikki  va  ko’p  tomonlama  hamkorlik 
munosabatlarini 
rivojlantirish 
O’zbekiston  tashqi  siyosatining  ustuvor 
yo’nalishlaridan 
biri 
hisoblanadi. 
Mamalakatimiz 
dastlabki 
yillardanoq 
Hamdo’stlik  tashkil  etish  g’oyasini  qo’llab-quvvatladi,  uning  muassislaridan  biri 
sifatida  qatnashdi. 
1991  yilning  dekabrь  oyida  Belarusь,  Ukraina  va  Rossiya  Federatsiyasi 
davlat  rahbarlari  Mustaqil  Davlatlar  Hamdo’stligini  barpo  etish  to’g’risidagi 
bitimni  imzoladilar.  Bu  bitimda  Sobiq  Ittifoqning  xalqaro  huquq  va  geosiyosiy 
tizim  sifatida  barham  topganligi  va  MDH  tashkil  topganligi  e’lon  qilindi.  Belorusь, 
Qozog’iston,  Rossiya  Federatsiyasi,  Tojikiston,  Turkmaniston  va Ukraina MDHga 
a’zo bo’lib kirdilar. 1992 yilda Armaniston, Moldova, Qirg’iziston va O’zbekiston, 
1993 yilda  Ozarbayjon va Gruziya  MDHga  a’zo bo’ldi. 
MDH  faoliyatining  dastlabki  yillarida  (1991-1994  yillarda)  Hamdo’stlikka 
a’zo  mamlakatlarda  milliy  manfaatlar  ustuvor  o’ringa  ega  bo’ldi.  Buning  natijasida 
o’zaro  tashqi  savdo  aloqalari  sezilarli  darajada  zaiflashdi.  MDH  mamlakatlarining 
aksariyati  uzoq  xorij  mamlakatlari  bilan  iqtisodiy  hamkorlik  munosabatlarini 
rivojlantirishga  ustuvorlik  berdilar.  Ekspertlarning  fikricha,  Sobiq  Ittifoq 
respublikalari  o’rtasidagi  iqtisodiy  aloqalarning  buzilishi  natijasida  ishlab  chiqarish 
hajmi  35-40 foizga  kamaydi. 
MDH  doirasida  qabul  qilingan  dastlabki  hujjat  Iqtisodiy  ittifoq to’g’risidagi 
hujjat  hisoblanadi  (1993  yil  senyabrь).  Mazkur  hujjatda  iqtisodiy  integratsiya 
jarayonlarini  chuqurlashtirishning  quyidagi  asosiy bosqichlari belgidab berildi: 
-davlatlararo  (ko’p tomonlama) erkin  savdo uyushmasi;  
-bojxona ittifoqi   
-tovarlar,  xizmatlar,  kapitallar  va ishchi kuchi umumiy  bozori; 
-valyuta  (pul) ittifoqi.   
1994  yilning  aprelida  erkin  savdo  zonasi,  1994  yilning  oktyabrida  to’lov