Ошкозон ва 12-бармоµли ичак яра касаллиги

Тажовузкор омиллар:

• (1) меъда ширасининг хлорид кислотаси ва пепсин;
• (2) ўн икки бармок ичакдан ўтнинг (дуоденал-гастралгик рефлюкс) ошқозонга тушиши;
• (3) меъда ва ўн икки бармок ичак дисмоторикаси;
• (4) Helicobacter pylori;
• (5) Гистамин ва серотонин кислотали пептик омил фаоллигини оширади ва мембрана ўтказувчанлигини кучайтиради

«Химоячи» омиллар:

• (1)таркибида нейтрал мукополисахаридлар бўлган меъда ва ўн икки бармокли ичак шиллиғи;
• (2) сиало- ва сулфомуцинлар
• (4) нормал махаллий қон айланиши

ТАСНИФИ

• А. Клиник-морфологик белгиларига караб: меъда яра касаллиги ва ўн икки бармоқ яра касаллиги тафовут қилинади.
• Б. Шикастланишнинг жойлашишига қараб: кардия қисми, меъданинг кичик эгрилиги, меъданинг препилорик бўлими, ўн икки бармоқли ичак пиёзчасида, пиёзчадан ташқари бўлим (постбулбар) яра касаллиги.
• В. Кечиши даврига қараб: зўрайиши, зўрайиш сўниши, ремиссия.
• Г.Кечиши оғирлигига қараб: хатарсиз чўзилувчан (барқарорли), жадаллашувли.

• (1) Хатарсиз кечишида яра иллати кичик, юза, қайталаниши кам, асоратсиз; консерватив даво бир ой чамасида ифодаланган ижобий самара беради;
• (2) Чўзилувчан кечишида даволаш самарадорлиги етарли эмас, узоқ вақт давом этади, бир йил ичида қайталаниши мумкин;
• (3) Жадалашувли кечишида даволаш натижаси паст, асоратлар ривожланиши мумкин, қайталаниши тез-тез;
• (4) Асоратлар мавжудлигига қараб: асоратлашган ва асоратлашмаган.

КЛИНИК КЎРИНИШИ

• Меъда ва ўн икки бармоқ ичак яра касаллиги баъзан белгисиз кузатилади. Хасталикнинг мазкур турида жараён тўсатдан қон қусиш ёки яра тешилиши кўриниши билан ифодаланади. Ўн икки бармоқ ичак «соқов» ярасида нажас қорарангда бўлади (таркибида қон мавжудлиги хисобига), кўпинча бехушлик содир бўлади.