UNIX operatsion sistemasi haqida ma’lumot. Unix operasion sistemasining paydo bo’lishiga sabab, bu Ken Tompsonning “Space Travel” kompyuter o’yinini yaratilishi. U MAC ni ishlab chiqish uchun mo’ljallangan, Honeywell 635 kompyuterida 1969 yil amalga oshirgan.Bu nomni Brayan Kernigan o’ylab topgan. U ikki foydalanuvchili sistemani UNICS deb kompaniyani taklif etdi. (Uniplexed Information and Compyuteng System). Keyinchalik UNICS UNIX ga aylantirildi.
UNIX operasion sistemasining birinchi foydalanuvchilari bo’lib Bell Labs patentlangan bo’limi ishchilari edi
Foydalanuvchi interfeysi.
Foydalanuvchi bilan UNIX tizimini aloqasi an’anaviy usul buyruqlar tilida amalga oshadi. (ammo hozirgi davrda grafik interfeyslar ommalashmoqda). Foydalanuvchi sistemaga kirgach, u uchun buyruqli interpretatorlardan biri joriy etiladi. Odatda tizimda bir-biriga o’xshash, ammo buyruqlar tilining imkoniyatlari bilan farq qiladigan bir necha buyruqli interpretatorlar mavjud bo’ladi. Operasion sistema UNIX ning barcha buyruq interpretatorlarining umumiy nomi-Shell (qobiq), chunki interpretator tizim yadrosining tashqi atrofini tashkil etadi.
Chaqirilgan buyruq interpretatori foydalanuvchiga oddiy buyruq yoki buyruqlar konveyeridan tashkil topgan buyruq qatorini kiritishni taklif etdi. Har bir buyruq bajarilib terminal ekraniga chiqarilgach, Shell yana buyruq qatorini kiritishni taklif etadi va h.k. Ushbu jarayon ishlatuvchi seansini tugatmaguncha, ya’ni logout buyrug’ini kiritgancha yoki Ctrlqd ni bosgacha davom etadi.
Drayverlar.
Ular OT imkoniyatlarini kengaytiradi. Jumladan, kompyuterning kiritish — chiqarish qurilmalari (klaviatura, sichqoncha, printerlar va boshqalar)ni boshqarishda yordam beradi. Drayverlar yordamida kompyuterga yangi qurilmalarni ulash yoki mavjud qurilmalardan nostandart ravishda foydalanish mumkin. OT foydalanuvchi va amaliy dasturlar uchun kompyuter qurilmalari bilan qulay muloqotni(interfeysni) ta’minlaydi.
"Operatsion sistema"tushunchasiga
aniq ta`rif berish qiyin. Chunki "sistema" so'zi turli soha mutaxassislari
tomonidan keng qo'llaniladi va turlicha talqin qilinadi; "operatsion" so'zi esa to'g'ridan-to'g'ri tarjimada "amal" degan ma`noni anglatsada, uning tub mohiyatini bu birgina so'z bilan aniq tavsiflab bo'lmaydi.