Oodatiy fikrlash mahorati yoxud kreativlik qanday shakllantiriladi?


Ijodkorlik  psixologiyasining  asosiy  maqsadi



Download 1,22 Mb.
bet37/101
Sana27.08.2021
Hajmi1,22 Mb.
#157424
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   101
Bog'liq
Oodatiy fikrlash mahorati yoxud kreativlik qanday shakllantirila

Ijodkorlik  psixologiyasining  asosiy  maqsadi  psixologik  qonuniyatlar,  ijod 

jarayoni mexanizmi va kreativ (creativity – inglizcha ijodiy)likni o`rganishdan iborat. 

Ijodkorlikka 

rivojlanishning 

asosiy 

mexanizmi 

sifatida 

(N.V.Kipiaki, 

A.M.Matyushkin,  Y.A.Ponomarev,  I.N.Semenov  va  boshqalar)  qaraladi  va  uning 

o`rganilishi  M.S.Bernshteyn,  V.S.Bibler,  V.N.Shkin,  O.K.Tixomirov,  e.G.Yudin  va 

boshqalar nomi bilan bog`liq. 

Psixologik  ijodkorlikning  kreativlik  deb  nomlanuvchi  yo`nalishi  ustida  g`arb 

olimlari:  J.Gilford,  S.Liding,  V.Smit,  D.Xalperik  va  boshqalar  izlanishlar  olib 

borishgan. 

Chet el olimlarining kreativlik tushunchasi haqidagi izlanishlarini tahlil qilib va 

umumlashtirib  R.Xameni  yozadi:  «Kreativlik  o`zida  yangicha  yo`sinda  amalga 

oshirilgan  o`zlashtirish  to`lqinini  (Makkelif),  yangicha  aloqadorliklarni  aniqlash 

(Kyubi),  yangicha  munosabatga  kirishish  (Rodjers),  yangiliklar  (Lassuel),  ongning 

yangicha e`tirozlariga sabab bo`luvchi faoliyatidir». 

Ko`pchilik  tadqiqotchilar  kreativlikni  belgilashda  shaxsning  o`ziga  xosligi  va 

xususiyatlariga  e`tibor  qaratadilar.  J.Gilfordning  fikricha,  kreativlik  va  ijodiy 

imkoniyat  qobiliyatlar  va  ijodiy  tafakkurga  ta`sir  etuvchi  omillar  yig`indisi  sifatida 

namoyon bo`ladi. 

E.Torrens  kreativlikni  yechimlarni  topishda  bilimlarning  yetarli  bo`lmasligi 

muammosi,  qiyinchiliklar  qarshiidagi  indentifikatsiya  va  taxminlarning  shakllanishi, 

yechimlarning topilish jarayoni deb qaraydi. (E.Torrens, 1996-y.) 

Ijtimoiy-psixologik 

va 

ijtimoiy-boshqaruv 

darajasida 

– 

ijodkorlik 



determinantlari borasida jamoa ijodkorligini boshqarishda tashkilotchilik muammosi, 

jamoaning  funktsional-rolli  differentsiyasi  yo`nalishi  bo`yicha  izlanishlar  olib 

borilmoqda. 

Kreativlik  ijodiy  tafakkurning  yangi  mahsuli  yoki  natijasi  ekanligi  yuzasidan 

bahslar hali ham ayrim olimlar orasida davom etmoqda. 

Boshqa  izlanishlarda  ijodkorlikning  yangilik  yaratishdagi  yetakchiligi 

ta`kidlanadi. 

 

19 


V.Arteymning  izlanishlarida  ijodkorlik  uning  mahsuli  bo`lgan  ob`ektga  qarab 

baholanmaydi,  deb  aniq  munosabat  belgilanadi.  Uning  fikricha:  «Kreativlik  bilim, 

faoliyat va istakning uyg`unligi». 

Ko`rinib turganidek, kreativlik masalasi ilm-fanda asosan psixologik tushuncha 

(kategoriya) sifatida tahlil etilgan hamda uning bevosita inson psixikasi bilan bog`liq 

ekanligi  e`tirof  etilgan.  Agarda  til  va  nutq  inson  psixikasining  mahsuli  sifatida 

namoyon  bo`ladigan  bo`lsa,  uning  shakllanishi  va  rivojlanishi  pedagogik  muammo 

sifatida ham tahlil etishni taqozo etadi.    

 


Download 1,22 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   101




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish