Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон республикаси қишлоқ ХЎжалиги вазирлиги тошкент давлат аграр университети

Бактерияларни ўсимлик тўқималаридан аниқлаш

Бактериоз билан касалланган ўсимликларни кўздан кечиргандан кейин, касалланган тўқималарда учрайдиган бактерияларни топишга киришилади. Бунинг учун бактериал доғланиш билан касалланган бодринг барглари майда бўлакчаларга бўлиниб, буюм ойнасидаги бир томчи сув юзасига қўйилиб, қоплагич ойна билан ёпилади. Микроскопнинг кичик объективида кузатилганда барг ҳужайра оралиқларини бактериялар билан тўлганлиги кўрилади. Кейинчалик бу бактериялар барг бўлакчалари атрофига йиғилиб майда ҳаракатдаги массани ҳосил қилади. Препаратни микроскопнинг катта объективида кузатилса, касалланган ҳужайралар ва ҳаракатдаги бактерияларни кўриш мумкин.

68
Бактерияларнинг соф културасини ажратиб олиш

Термостатга жойлаштирилган Петри ликопчаларини кузатиш бактериянинг ўсиш тезлигига боғлиқ. Масалан: Erwinia туркуми вакиллари 24-48 соатдан кейин, Pseudomonas 48-72 соатдан 7 хафтагача, Xanthomonas 72 соатдан кейин, Corynebacterium 7 хафтагача колониялар хосил қилади. Колониялар Петри ликопчаларини очмасдан орқа тамонидан лупа ёрдамида ёки микроскопнинг кичик объективида колониянинг ранги, шакли кузатилади. Колонияларнинг ўсиш тезлиги, ранги ва қиррасининг шаклига қараб характерлилари келгувсидаги ўрганиш учун ажратиб олинади.

Бир биридан фарқ қиладиган колониялар микробиологик илгак воситасида Петри ликопчалари қия очилган холда қирқиб олинади ва пробиркадаги озуқа мухтирига жойлаштирилади. Пробиркалар харорати 28-30⁰ C бўлган термостатда 2-3 кун сақланади.

Ажратилган бактериялар морфологик, культурал ва биохимик хусусиятларига қараб ГПҚ, ГПА, картошкали глюкозали агар мухитларига экиб кўпайтирилади.
Назорат саволлари

1. 
   Микологик экспертиза усуларини тушнтиринг?
   

2. 
   Уруғни фитоэкспертиза қилиш бўйича Халқаро ассоциациянинг талаблари ва тавсияларини айтинг?
   

3. 
   Бактериолгик экспертиза усулларини айтиб беринг?
   

4. 
   Ўсимликнинг касалланган қисмидан бактерияларни ажратиб олишусулларини тушунтиринг?
   

5. 
   Бактерияларни ўсимлик тўқималаридан аниқлаш усулларини тушунтиринг?
   

6. 
   Бактерияларнинг соф културасини ажратиб олишни айтиб беринг?
   

69
ВИРУСОЛОГИК ВА ГЕЛЬМЕНТОЛОГИК ЭКСПЕРТИЗА