Nasos stansiyasi gidromexanik jihozlarga qo‘yiladigan talablar

4.7-rasm. Suvdagi oqiziqlarni uzluksiz tozalashning ikki bosqichli tizimi.
Panjaralar o‘rnatilishiga ko‘ra ikki guruhga bo‘linadilar:

-avankameraga suv kirish yo‘liga kurilgan maxsus inshootga o‘rnatilganlari;

-avankamera oxiriga so‘ruvchi quvirlarning suv kirish qismiga o‘rnatilganlari.

Keyingi holda mahsus panjaralar so‘ruvchi quvur o‘yg‘idan kiritib o‘rnatiladi.

Amu-Buxor-1, Amu-Buxor-2 nasos stansiyalarida oqiziqlarni tutib qolish uchun birinchi turdagi panjaralardan foydalaniladi. Bu nasos stansiyalarida panjaralar kanal o‘zaniga ko‘ndalang joylashtirilganligi sababli barcha front bo‘yicha oqiziqlarni tutib qoladi.

Oqiziqlarni ushlab qoluvchi qurilmalarni loyixalashda quyidagilar hisobga olinadi:

-suv manbasida suv sathiga nisbatan panjara va turlarning joylashishi;

- suv qabul qiluvchi inshoot tarkibida ularning joylashgan o‘rni;

-suv qabul qiluvchi teshigiga kirishda oqim xarakati yo‘nalishiga nisbatan holati;

- panjara yoki to‘r stvoridagi oqim tezligi;

- oqiziqlar bilan tiqilib qolish darajasi va muzlab qolish ehtimolligi;

- samarali tozalash vositalarining qo‘llanilishi.

Bunday panjaralar kanal o‘zaniga ko‘ndalang joylashtiriladi va barcha front bo‘yicha oqiziqlarni ushlab qoladi. Ushlab qolingan oqiziqlar panjaraning barcha fronti bo‘yicha joylashib oladi. Uni tozalash uchun mahsus qirg‘ich, tirnagich, ilgakli va boshqa ko‘rinishdagi qo‘zgaluvchi ishchi jixozli mexanizmlar panjarada mahsus o‘rnatilishi zarur. Shu bilan birga ushbu mexanizmlar yoki panjaraning barcha fronti bo‘ylab uzun bo‘lishi yoki panjara bo‘ylab ko‘chirish imkoniyatiga ega bo‘lishi kerak. Katta xajmdagi qalquvchi moddalarni oqiziqlarni tozalovchi panjaralar yordamida ushlab qolib bo‘lmaydi, chunki tozalash vaqtida oqiziqlarning bitta joyga to‘planishi panjaraning boshqa qismi sterjenli oralig‘i bo‘shlig‘idagi chuqurlik bo‘ylab tiqilib qoladi.

Ko‘p yillik ma’lumotlarning taxliliga ko‘ra oqiziqlarni o‘z vaqtida tozalamaslik oqibatida nasos stansiyalari panjaralari oldidagi va undan keyingi suv sathining farqi bir va undan ortiq metrgacha yetishi aniqlangan. Buning asosiy sababi panjaralarning oldi tomoni oqiziqlar bilan to‘lib qolishi natijasida suvning to‘silib qolishi panjaraning sinishi va oqiziqlarning o‘tib ketishi natijasida nasos qurilmalarining ishdan chiqishiga olib kelishi sodir bo‘lgan .

Oqiziqlarni ushlab qoluvchi panjaralarni chuqur joylashtirish ularni nazorat qilishni, tozalashni va ta’mirlashni qiyinlashtiradi. Shu munosabat bilan nasos stansiyalarining chuqur suv qabul qilgichlarida yechilmaydigan yassi va yoyiq turg‘un panjara osti konstruksiyasiga tayanadigan oqiziqlarni ushlab qoluvchi panjaralar qo‘llaniladi. Ushbu konstruksiyalar odatda bir biri bilan temir beton yoki metall ustunlar bilan bog‘langan tizimdan va oqim harakati yo‘nalishi bo‘ylab o‘rnatiladigan oqib ketuvchi shakldagi rigellardan tashkil topgan (4.8-rasm).

1

2

1-kanaldagi suv; 2-oqiziqlarni tutib qoluvchi panjara