N. N. Niyozov Lavozimi: Toshdtu “Elektr ta‟minoti” kafedrasi assistenti Telefon raqami

III. TAJRIBA QURILMASI TAVSIFI

 

O„quv tajriba stendi yoy pechining elektr qismidan tuzilgan maketdan iborat.  

---

Transformatorning  (T)  yuqori  kuchlanish  chulg„amlari  shinalarga  ulangan  va 

ulardagi  kuchlanish  tajriba  avtotransformatori  LATR  yordamida  0  dan  250 

Voltgacha o„zgartiriladi. 

O„z  navbatida  LATR  uch  fazali  tarmoqqa  avtomat  A  orqali  ulanadi,  u 

kommutatsion apparat va himoya apparati funksiyasini bajaradi. Avtomatning tokli 

kesim qiymati -17,5 A. 

Transformatorning past kuchlanishli chulg„amiga reaktiv qarshilik X va elektr 

yoyi parallel ulanadi.  

Elektr  yoyi  diametri  15  mm  bo„lgan  grafit  elektrodlar  orqali  yoy  kamerasida 

qo„zg„atiladi. Bu kamera maxsus nasos yordamida suv bilan sovitiladi. 

Eksperiment  o„tkazish  vaqtida  elektrodlar  orasidagi  masofani  va  shu  tariqa 

fazadagi zarur bo„lgan tokni o„rnatish mumkin. 

Elektrodlarni harakatlantirish yuritmasi qo„l bilan amalga oshiriladi va elektrod 

qo„l mexanizmi o„ng tomondagi panelda joylashgan. 

O„lchash asboblari (A ampermetr, voltmetr V, vattmetr Wh) ham stendning old 

qismida  joylashtirilgan.  Priborlarning  ulanish  sxemasi  talabalar  tomonidan 

yig„iladi. 

Asboblar mahsus panellarga joylashgan qisqichlarga ulanadi, panelning yuqori 

kuchlanishli  (YUK)  tomoni  tarmoqqa,  quyi  kuchlanish  (PK)  tomoni  esa  yoyga 

ulanadi. 

O„lchov  transformatori  sifatida  tok  transformatori  (TT)  ishlatiladi,  uning 

transformatsiya koeffitsienti 50/5. 

 

IV. TOPSHIRIQ. 

1. Salt ishlash va qisqa tutashuv tajribalarini o„tkazish; 

2.  Tajribadan  aktiv  quvvat  va  quvvat  koeffitsientini  tokka  bog„liqlik  grafigi 

qiymatini olish; 

3.  Qisqa  tutashuv  va  salt  ishlash  tajribalaridan  ekvivalent  almashtirish 

sxemaning parametrlarini hisoblash. Ud=U; X

k

, R

k

 ,X

o

 , R

o

; 

4. Aylana diagrammasini qurish; 

---

5.

 

  Aylana  diagramma  orqali  yoy  pechi  elektr  xarakteristikalari  bog„liqlik 

grafiklarini qurish: 

- Aktiv quvvat –P ; 

-

 

quvvat koeffitsienti cos φ; 

-

 

yoy quvvati P

dugi

;  

-

 

yoy kuchlanishi U

d

;  

-

 

FIK  η ; 

-

 

elektrod toki I

d

. 

6. 2 va 5 punktlardan olingan xarakteristikalarni solishtirish.