Mundarij a I. I o‘quv materiallar (ma’ruza)

Transport – eksppditsion xizmatlar

Logistikaning rivojlanishi bilan transport-ekspeditsion xizmat nufuzi ortib bormoqda. Ushbu turdagi xizmatni ko‘rsatuvchi tashkilotlar logistikaning quyidagi operatsiyalarini amalga oshirishadi;

yukni tashishga buyurtmani rasmiylashtirish;

yuklarni tashishga tayyorlash;

tashish hujjatlarini rasmiylashtirish;

yuklarni markalash;

yukni harakat vositalariga yuklash;

yukni etkazib berish;

yukni kuzatib borish va qo‘riqlash;

yukni boshqa transportga o‘tkazish;

yukni topshirish-qabul qilish;

mijozlarni tashish bo‘yicha axborot bilan ta’minlab borish.

• 
  Bu operatsiyalar transport-ekspeditsion faoliyatni vujudga keltiradi. Bu faoliyat bilan shug‘ullanish uchun quyidagilar kerak:
  
• 
  texnik vositalar;
  
• 
  texnologik vositalr;
  
• 
  ekspeditorlar;
  
• 
  haydovchilar;
  
• 
  omborxona ishchilari;
  
• 
  shu kabi ishlarni bajarish tajribasi va h.k.
  
• 
  Transport-ekspeditsion faoliyat bilan shug‘ullanuvchi xodimlar, texnik vositalari, bino va inshoatlarni saqlash qimmatga tushishi sababli ishlab chiqarish korxonalari ushbu faoliyat bilan o‘zlari deyarli shug‘ullanishmaydi.
  
• 
  Transport-ekspeditsion xizmatlardan foydalanish quyidagi afzalliklarga ega:
  
• 
  har bir jo‘natish bir necha mijoz yuki yig‘ilgani uchun arzonga tushdi;
  
• 
  transport vositalari razmeri va turini tanlash imkoniyati bo‘ladi;
  
• 
  mijoz yukni orqaga yuk bo‘lishidan qat’iy nazar jo‘nata oladi;
  
• 
  transport vositalarini bo‘sh turishi, yuksiz yurishi va kam yuk bilan jo‘nashi umuman bartaraf etiladi;
  
• 
  yuk oqimi optimallashadi;
  
• 
  transport vositalarini ish unumdorligi oshadi;
  
• 
  yukni etkazib berish uzluksizligi zaxiralar tuzilishini yaxshilaydi.
  
• 
  Tadqiqotlarning ko‘rsatishicha transport-ekspeditsion xizmat ko‘rsatuvchi korxonalarning transport vositalari yuk ko‘tarish qobiliyati va ulardan foydalanish koeffitsientlari 2-3 barobarga oshar ekan.