Mundarij a I. I o‘quv materiallar (ma’ruza)

3.Transport turlarida tashishning o‘ziga xos xususiyatlari

Avtomobil yo‘llarida yuk tashish

Darvozadan darvozaga qadar etkazib berish, yuk qisqa masofalarda juda samaralidir (500 km. dan kam). YUk haydovchi tomonidan kuzatiladi, etkazib berishga ketadigan vaqtni hisoblab chiqish oson.

Temir yo‘llarda yuk tashish

Teminaldan terminalgacha etkazib berish (boshi berk temir yo‘llari bundan mustasno), tashishlar jadvalga ko‘ra amalga oshiriladi, o‘g‘irlik imkoniyatlari juda ko‘p. Terminallarda xarajatlar miqdori juda yuqori, ammo yuqori zichlikdagi va arzon tovarlarni tashish tannarxi past.

Havo transporti orqali yuk tashish

Faqat terminaldan terminalgacha xizmat ko‘rsatish, yuqori qiymatga ega bo‘lgan tovarlarni uzoq masofaga tashishda xarajatlar oqlanadi. Terminaldagi va tashish bo‘yicha operatsiyalar etkazish vaqtining sezilarli qismini band etadi, ko‘p holarda yuklar yo‘lovchi tashuvchi samalyotlarda tashiladi.

Neft quvurlari

Neft, gaz, neft mahsulotlarini tashish uchun foydalaniladi. Bu transport turiga juda yuqori miqdoriga o‘rnatilgan doimiy xarajatlar, kam miqdordagi o‘zgaruvchan xarajatlar xos. YUk tashishda ishonchlilik yuqori, ammo yuk turi cheklangan.

Suv transporti

Faqat suv yo‘llari bilan chegaralangan, ichki suv yo‘llari yirik hajimdagi mahsulotlarni tashishga mos keladi, dengiz transportida konteynerlardan foydalanish qulay, reyslar o‘rtacha bir necha ming km.ni tashkil etadi.

YUklarni vaqtida etkazib berish

Logistikada moddiy oqimlarning o‘z vaqtida etkazib berilishi muhim hisoblanadi.

YUkni “vaqtida etkazib berish” tushunchasiga munosabat bo‘yicha korxonalarni uch turga ajratish mumkin:

1. Ma’lum bir vaqt oralig‘ida yukni doimiy etkazib berishni so‘rovchi korxonalar (10%).

2. YUkni oldindan kelishilgan qa’ti belgilangan vaqtga etkazib berishni so‘rovchi korxonalar (89 %).

3. YUkni yuqori tezlikda etkazib berishni so‘rovchi korxonalar (1 %).

Mutaxassislar olib borgan tadqiqotlar natijasida aniqlanishicha 89 % mijozlar yukni oldindan kelishilgan vaqtda etkazib berilishini xoxlashar ekan.

4.