Mukaddas Allaberganova 4-kurs 405-guruh Mustaqil ish Dizartriya nutq nuqsonida nutqiy nafasni rivojlantirish va korreksiyalash usullari, texnologiyalari

Mukaddas Allaberganova 4-kurs 405-guruh 
Mustaqil ish
5) artikulyatsion harakatlarni almashtirish qiyinligi;
6) tovush talaffuzi buzilishining tur'gunligi va qo'yilgan 
tovushlarni avtomatlashtirish qiyinligi;
7) prosodik buzilishlarning mavjudligi.
Ba'zi hollarda funktsional testlar dizartriyaning minimal 
ko'rinishini aniqlashga yordam beradi.
Sinov 1. Boladan og'zini ochib, tilini oldinga cho'zish va 
o'rtada harakatsiz ushlab turish bilan birga lateral yo'nalishda 
harakatlanayotgan predmetni ko'zlari bilan kuzatib borish talab qilinadi. 
Agar tekshirish davomida ko'zlar harakati bilan birga xuddi shu 
yo'nalishda tilning bir oz og'ishi kuzatilsa sinov ijobiy, ya'ni dizartriya 
mavjudligidan dalolat beradi.
Sinov 2. Logoped bolani bo'yniga qo'llarni qo'yib, undan til bilan 
artikulyatsion harakatlarni bajarish taklif etiladi. Tilning eng nozik 
harakatlari davomida bo'yin mushaklarining tarangligi, ba'zida esa 
boshni orqaga tashlash kabi holatlar sezilsa, bu dizartriyani mavjudligini 
bildiradi.
4. Tashxis qo'yish. Tashxisni shifokor va logoped birgalikda 
qo'yadi. Boladagi kamchilik faqat fonetik yoki fonetik-fonematik 
ekanligini ta'kidlab, nuqson tuzilishiga sifatli tavsif berish muhimdir. 
Maktab yoshida nutqiy-motor nuqsonining yozma nutqqa ta'siri, 
fonematik yoki artikulyatsion-akustik disgrafiyaning mavjudligi qayd 
etilgan. Dizartriyaga ega bolaning nutq haritasida shifokor tomonidan 
berilgan dizartriya shaklini aks ettiruvchi klinik tashxis bilan birga, nutq 

---