Moliyaviy hisobot funksiyalari va ularning turlari reja: Moliyaviy hisobot va uning funksiyalari Moliyaviy hisobot turlari



Download 137,44 Kb.
bet2/8
Sana14.06.2022
Hajmi137,44 Kb.
#669877
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
MOLIYAVIY HISOBOT FUNKSIYALARI VA ULARNING TURLARI

2. Moliyaviy hisobot turlari


O‘z korxonalari uchun ma’lum davr bo‘yicha moliyaviy natijalar to‘g‘risida dastlabki hisobotlar, balans va pul oqimlari to‘g‘risida hisobotlarni tayyorlar ekanlar, menejerlar alohida rejalar o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqlikni nazorat qilishlari va firmaning moliyaviy mablag‘larga bo‘lgan umumiy ehtiyojini aniqlashlari kerak. Rejalashtirish jarayonida ushbu standart moliyaviy hisobotlar boshqa shablonlarga almashtirilishi mumkin. Ammo, standart hujjatlar – moliyaviy natijalar to‘g‘risidagi hisobot va balansning asosiy afzalligi shundaki, ular bilan ishlaydiganlar, odatda, professional tayyorgarligi va maxsus ma’lumotga ega bo‘lganliklari tufayli mazkur hujjatlar bilan yaxshi tanish bo‘ladilar.
Moliyaviy hisobotlarning, asosan, uchta turiga bo’linadi(19-rasm).

19-rasm. Moliyaviy hisobot turlari


Moliyaviy hisobotlarning uchta turi nimadan iboratligini aniq tushuntirib berish uchun, misol tariqasida, “XYZ” korxonasiga tegishli bo‘lgan ma’lumotlardan foydalanamiz. Aytaylik, “XYZ” - bu 10 yil avval tashkil etilgan korxona. U kundalik ehtiyoj mollari ishlab chiqarish va ularni sotish bilan shug‘ullanadi.
Keyingi o‘rinlarida navbatma-navbat keltirilgan jadvallarda “XYZ” korxonasining balansi, bu korxona faoliyatining moliyaviy natijalar to‘g‘risidagi hisoboti va uning pul oqimlari to‘g‘risidagi hisoboti keltirilgan. Ular dunyo taraqqiy etgan mamlakat-larining har qanday ishlab chiqarish korxonasi uchun xos. Quyida moliyaviy hisobotlarning har bir turi bilan batafsilroq tanishib chiqishni taklif etamiz.
Balans. Korxona balansi uning muayyan vaqt oralig‘idagi aktivlarini va majburiyatlarini aks ettiradi. Aktivlar va majburiyatlar o‘rtasidagi farq korxonaning sof qiymatini tashkil etadi. Uni, shuningdek, o‘z kapitali deb ham ataydilar. Korxonalarda sof qiymat aksiyadorlik kapitali qiymati deb ataladi.
Mamlakatimizdagi Buxgalteriya hisobi milliy standartlari (BHMS), AQShda esa qabul qilingan va buxgalteriya hisobi bo‘yicha xalqaro standartlarni aks ettiradigan Buxgalteriya hisobi yuritishning umumiy prinsiplari va qoidalariga (GAAP – generally accepted accounting principles) muvofiq korxona balansida aks etilgan aktivlar, majburiyatlar va xususiy kapital qiymati o‘zining boshlang‘ich qiymatiga (historical value) ko‘ra baholanishi kerak. Bu qoidalar Moliyaviy hisob Stanlartlari bo‘yicha Kengash (AQSh) tomonidan vaqti-vaqti bilan qayta ko‘rib chiqiladi va o‘zgartirishlar kiritiladi. Aksiyalari AQSh fond birjasida rasmiy sotuvga qo‘yilishini istagan har qanday xorijiy va Amerika korxonasi hisobotlarni mazkur buxgalteriya hisobi standartlari asosida olib borishi va Qimmatli qog‘ozlar va birjalar bo‘yicha komissiyaga (SEC) moliyaviy hisobot taqdim etgan holda, o‘z faoliyati yuzasidan muntazam hisobot berishi kerak.
7-jadvalda “XYZ” korxonasining turli davrlar, misol uchun, 2018-yil va 2019-yil oxiriga balansi keltirilgan. Keling, avval 2019-yil 31-dekabr holatiga, ya’ni 2020-yil boshiga tuzilgan balansni ko‘rib chiqamiz.

Download 137,44 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish