Министерство высшего и среднего специального образования СНГ

Trigerrlar va registrlar. Ular odatda yetti segmentli indikatorda aks ettiriladi va ushbu qurilmada bir erda saqlanadi. Umumiy holatda bu operativ hotira qurilmasi (OHQ) yoki registr bo‘lishi mumkin. Turli signallarni o‘lchashda o‘lchash natijalari ham ishlov berilgan va qurilmada saqlanganlari keyinchalik ularni indikatorlarda aks ettirish yoki boshqa qurilmaga berilishi mumkin. Barcha holatlarda biz hotira qurilmasi haqida gapiramiz – trigerrlar, registrlar, OHQ lari.

169. 
     rasm. Yetti segmentli deshifrator
     

Oldingi ishimizda kombinasiyalashgan sxemalarni ko’rib chiqdik, ularda kirish holatlari chiqish holatlarini to‘liq aniqlar edi. Bunday sxemalarning o‘zini tutishi

oldingi tarifga bog’liq bo‘lmaydi yoki boshqachasiga aytganda biz qaysi yo‘l bilan kundalik holatni yaratdik shunday ishlaydi. Bu shuni bildiradiki bunday sxemalar yordamida eslab qolish funksiyalarini qurib bo‘lmaydi.

Eslab qolish qurilmalarining eng oddiysi bo‘lib ma’lumotlarni “qulfi” hisoblanadi yoki D xildagi registr ishlatiladi. Bunday qurilmaning sinxronlovchi kirishiga signal kelganda o‘zining kirishidagi holatni eslab qoladi va bu holatni chiqishga beradi, ana shu holatda ham agar kirishdagi signal o‘zgarsa chiqishdagi holat shu vaqtgacha o‘zgarmay qoladiki, yangilash uchun so‘rov kelmaguncha, odatda D registrni kirishi D xarfi bilan belgilanadi, chiqishi esa Q xarfi bilan. Yangilanish haqida buyruq sinxronlovchi kirish orqali signal darajasining o‘zgarish shaklida keladi, yuqoridan pastga yoki pastdan yuqoriga. Bunday qurilmalar kirish signali taktlovchi frontga ega qurilma deyiladi (sinxron dinamik D trigger). Sinxron statik trigerrlar axborotli signalni S kirishiga mantiqiy nol yoki bir shaklida beriladi.

LabVIEW paketida D xildagi registrlarni modellay olamiz siljuvchi registorlarning shart bo‘yicha siklidan foydalanib («While loop», «Shift register»). D triggerining ishini modellovchi virtual asbobga misol 170- rasmda ko‘rsatilgan.

169. 
     rasm. D xildagi triggrning modeli
     

Agar siz raqamli texnika qonunidan foydalanishni hohlasangiz tayanch mantiqiy elementlardan D triggerni yig‘ish uchun teskari bog‘lanish chiziqsini kiritishingiz kerak, bo‘lmasa sizda hech narsa chiqmaydi. LabVIEW muhiti bunday xildagi birikmani ulanishiga ruxsat bermaydi. Bu “cheklanishni” virtual asbobda 170- rasmda tasvirlangan chetlab o‘tish uchun “shartga ko‘ra sikl” strukturasidan foydalanamiz («While loop»), u

ushbu strukturaning ichida iterasion bajarilishni berilgan shart bajarilgunicha amalga oshiradi (171- rasm ).

169. 
     rasm. «While loop» struktura «Shift register» siljuvchi registorlari bilan