«Минерал ўғитлар технологияси» фани бўйича: Минерал ўғитларнинг халқ хўжалигидаги аҳамияти

Download 3,21 Mb. bet 74/89 Sana 22.02.2022 Hajmi 3,21 Mb. #88539

Bog'liq
Минерал ўғитлар технологияси Tayyor

Bu sahifa navigatsiya:

• Аммоний молибдат Мо 52
• Молибденли оддий суперфосфат P 2 O 5 – Мо 20,0 - 0,1
• ( ПМЎ – 7 )

Ўғитнинг номи	Таъсир этувчи модда
Таъсир этувчи модда миқдори, %
Аммоний молибдат	Мо	52
Нурқувватчироқ саноат чиқин.	Мо	5-8
Молибденли оддий суперфосфат	P2O5 – Мо	20,0 - 0,1
Молибденли қўш суперфосфат	Р2О5 – Мо	43,0 - 0,2

Ўғит ишлаб чиқариш саноатида молибденли оддий ва қўш супер-фосфатлар тайёрлаш ҳам йўлга қўйилган.

Молибденли микроўғитлар бир нечта усулда қўлланилиши мумкин. Уруғларни экиш олдидан молибденли микроўғит билан ишлаш учун 1ц йирик уруғлар учун 25 - 50 г, беда ёки себарга уруғлари учун 500 - 800 г аммоний молибдат сарфлаш лозим.
Уруғларни экиш олдидан молибденли микроўғитлар билан ишлаш ўғит қўллашнинг самарали усули ҳисобланади. Бунинг учун 1 ц йирик уруғларга 25 - 50 г, беда ёки себарганинг майда уруғларига 500 - 800 г аммоний молибдат олинади, 2 - 3 л сувда эритилиб, аралаштирилади.
Илдиздан ташқари озиқлантиришда 1га майдондаги ниҳолларга 200 - 600 г аммоний молибдат ишлатилади. 50 кг молибденли суперфосфат билан тупроққа 50 - 100 г молибден келиб тушади.
Рух - экинларнинг иссиқ ва совуққа чидамлилигини оширади, фосфорни кўпроқ ўзлаштирилишига ёрдам беради. Рух танқислигида ноорганик фосфорнинг органик шаклга ўтиши секинлашади, шунингдек, ўсимликлар танасида сахароза ва крахмал миқдори камаяди, азотнинг нооқсил шаклдаги бирикмалари - амид ва аминокислоталар тўпланиши кузатилади. Ҳозирча ўз таркибида рух элементи тутган 30 дан ортиқ фермент аниқланган.
Рух етишмаганда, ўсимлик хужайраларининг бўлиниши секинлашади, барглар оч яшил (баъзан оқ) тусга киради, шакли ўзгаради, поядаги бўғим оралари қисқаради, мевалар буришиб қолади.
Рух билан тундра тупроқлари ва қора тупроқлар юқори даражада (53-76 мг/кг), чимли подзол тупроқлар нисбатан камроқ (20-60 мг/кг) таoминланган. Марказий Осиёнинг мўoтадил ва кучсиз ишқорий тупроқларида рух танқислиги кузатилади. Нордон тупроқларда рух анча ҳаракатчан бўлиб, ўсимликлар томонидан осон ўзлаштирилади.
Минтақамиз тупроқларида рух миқдори 1,4 - 1,8 мг/кг дан кам бўлганда, рухли ўғитлар қўллашга эҳтиёж сезилади.
Рухли ўғитлар сифатида саноат чиқиндилари, рух сульфат ва полимикроўғит ( ПМЎ – 7 ) дан кенг фойдаланилади.
15-жадвал

Download 3,21 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham: