Mikroprotsessor va kompyuter texnikasi asoslari

PE (protect enoble) -mikroprosessorning joriy vaktida kaysi ish rejimi ishlayotganini 
ko’rsatadi. Agar uning kiymati 1 bo’lsa, ximoya rejimi, 0 bo’lsa real rejim.  
MP(math present)- soprotsessor borligi . 
TS(task switched) amallar orasida utish(pereklyuchatel zadach). 
AM(alignment mask) -tekislash maskasi, Ushbu bit tekislashni boshkaradi. 
CD(cache disable) KESH xotirani taqiqlash, Ushbu bit AM=1 da KESH xotira borligiga 
ruxsat beradi, AM=0 bo’lsa taqiqlaydi.    
PG(pa ging) xotirani saxifalashda ruxsat berish (Pg=1) yoki taqiqlash(Pg=0) 
SHart flaglari. 
CF (corry flag) – utkazish (ko’chirish) flagi. 
OF (overflow flag) – to’ldiruvchi flag. 
ZF (zero flag) – nol flagi. 
SF (sign flag) – simvol flagi. 
PF (pority flag) -  juft tokligini tekshirish flagi. 
AF (auxiliary corry flag) – qo’shimcha o’tkazish flagi. 
Xolat flaglari. 
DF (direction flag) – yunaltirish flagi satr va satrni buyruqlarni kurish yunalishini ko’rsatadi 
DF = 0 bo’lganda satr boshidan oxiriga karab uqiladi.DF

0 da shuning teskarisi. 
IF  (interrupt  flag)  –  uzilishlarni  ruxsat  etuvchi  flag.  IF=0  bo’lganda  protsessor  uziga 
kelayotgan  uzilishlarga  ta’sir  kursatmaydi.  IF  =  1  bo’lganda  uzilishlar  blokirovkasi  olib 
tashlanadi va protsessor aks ta’sir kursata boshlaydi.  
TF  (trap  flag)  –  kopkon  flagi.  TF  =  1  bo’lganda  protsessor  xar  bir  buyruqdan  keyin  uzilish 
beradigan  qadamba  –  qadam  ishlash  rejimiga  o’tadi.  Ushbu  rejim  dasturni  kompilyasiya  va 
otladka kilish uchun ishlatiladi.  
EFlags  registridagi  flaglar  qo’shimcha  kiritish  –  chikarish  boshqarish  va  8086  virtual 
rejimiga  utishni  boshkaradi.  Ko’pchilik  sistemalarda  bu  registrlar  murojaat  maxsus  xolat 
(vaziyatga) olib keladi.  
Ba’zi yangi flaglar vazifasi: 
AC  (xotirada  tekislash  rejimi,  18  bit).  AC  flagi  urnatilishi  va  CRO  dagi  AM  bitlarining 
urnatilishi xotiraga murojaatdagi tekislashni boshqarishga ruxsat beradi.  
VM  (virtual  rejim  17  bit)  VM  flagining  urnatilishi  protsessorning  8086  virtual  rejimiga 
utishiga olib keladi.  
RF  (kayta  tiklash  flagi  16  bit)  RF  flagi  vaqtinchalik  otlatka  chegaralanishini  bekor  qiladi, 
shuning  uchun  bunday  chegaralanishdan  keyin  boshka  buyruq  bajarilishi  mumkin  va  bu 
boshka  otladka  chegaralanishini  yaratilishiga  olib  keladi.  Otladchika  kirishda  bu  flag  uning 
normal  funksiyalanishiga  olib  keladi,  aks  xolda  otladchik  uzi  –  uzini  rekursiv  chaqirishni 
davom etib stekni to’ldirar edi. POPF  buyrugi RF ga xech qanday ta’sir ko’rsatmaydi. Lekin 
POPFD da IRET buyruqlari bu flag xolatiga ta’sir ko’rsatadi.  

---

107 
 
NT    (vazifa  kuyilishi  flagi14  bit)  Ushbu  flag  chakirilgan  eki  uzilgan  vazifalarni  boshqarish 
uchun xizmat qiladi. NT flagi IRET buyrugi ishiga ta’sir ko’rsatadi. POPF, POPFD va IRET 
buyruqlari NT flagi xolatiga ta’sir qiladi.  
IOPL  (kiritish-chikarish  darajasi  12-13  bit).  Kiritish-chikarish  buyruqlarining  ustO’nlik 
darajasini belgilaydi. Bu flag fakat ximoyalangan rejimda ishlatiladi.