Mexanizatsiyalash muhandislari instituti buxoro

Asinxron motorni ta’mirdan keyingi kuzatiladigan asosiy nuqsonlar. 

   Asinxron motor cho’lg‘ami ta’mirdan so‘ng cho’lg‘amlarni to‘g‘ri o‘ralganligini 

tasdiqlovchi sinovlar o‘tkaziladi. 

   Motor shovqin chiqarsa yoki umuman ishga tushmasa, odatda bitta faza uzilgan 

yoki  2  ta  faza  uzilgan  paytda  kuzatiladi.  Fazadagi  uzilishlarni  quyidagi  sxemalar 

bilan aniqlash mumkin: 

   Motor yomon aylansa yoki shovqin chiqarsa, odatda bitta faza  cho’lg‘ami boshi 

oxiri almashgan bo‘ladi. Bunda toklar salt ishlashda ham nominal qiymatdan katta 

bo‘ladi.  Cho’lg‘amlarni  boshi  va  oxiri  quyidagi  sxemadan  to‘g‘ri  aniqlanadi.  Bu 

ko‘pincha  chiqishlari  6  ta  bo‘lgan  motorlarda  kuzatiladi.  Bunda  induktiv  usulda 

aniqlanadi,  ya’ni  cho’lg‘am  o‘zgarmas  tok  manbaiga  ulanganda  2-cho’lg‘am 

EYUK teskari tomoni o‘zgarishi kerak. 

   Motor  ta’mirdan  keyin  katta  tok  hosil  bo‘lishi  rotorni  statorga  tegishidan  ham 

hosil bo‘lishi mumkin. 

   Motor  quyidagi  hollarda  qiziydi,  kuchlanish  nominaldan  katta  yoki  kichik 

bo‘lganda,  o‘ta  yuklanishda,  ventilyasiya  buzilganda,  “yulduz”  o‘rniga 

“uchburchak”  ulanganda,  korpusga  tutashganda  yoki  fazalararo  tutashuv 

bo‘lganda. 

---

31 

 

   Qisqa  tutashgan  zanjir  uzilganda  motor  qiziydi,  shovqin  chiqaradi,  titraydi, 

yomon ishga tushadi, nominal tezlikka chiqa olmaydi. 

   Motor  quyidagi  hollarda  titraydi:  o‘qlar  to‘g‘ri  bo‘lmaganda,  rotor 

muvozanatlanmagan,  sterjenlar  uzilganda,  halqalar  uzilganda,  qisqa  tutashuv 

bo‘lganda, fundamenti qattiq bo‘lganda. 

   Motor tarmoqdan uzilganda titrash yo‘qolsa, bir tomoni magnit tortilish borligini 

ko‘rsatadi.