Melioratsiya

10.31-rasm.  О ‘simliklarni 
tomchilab  s u g ‘orish sxemasi: 
a
-yer ustidan sug‘orish; 6-yer 
ostidan sug‘orish;  1-suv ta’minoti; 
2-suv berkitgich;
3-suv quvuri; 4-tomchilatgich;
5-tutgich simlari;  6-bog‘lagich.
Uzluksiz  ishlovchi  tomchilatgichlarning  texnik  k o ‘rsatkichlari 
10.7-jadvalda keltirilgan.
10.7-jadval
Uzluksiz ishlovchi tomchilatgichlarning texnik ko‘rsatkichlari
K o‘rsatkichIari
M oldaviya-IA
Tavriya
Uzgiprovodxoz
Ishchi suv sarfi,  1/s
4
6,  8,  10
4 ,6 ,  8,  10,  12
Napor,  m
10...35
8...15
10
Suv tarkibidagi  ruxsat 
etiladigan qattiq jismlarning 
0
‘lchami,  mm
0,15
0,25
0,25
Massasi.kg
0,015
0,022
0,100
rasm).
186

---

II BO ‘LIM 
MELIORATSIYA MASHINALARINI HISOBLASH VA 
TANLASH
XI bob. MELIORATSIYA MASHINALARINI HISOBLASHNING 
UMUMIY QOIDALARI
Melioratsiya  mashinalarini  hisoblash  va  tanlashda  quyidagilarni 
e’tiborga  olish  zarar:  mashinaiarni  har  xil  sharoitda,  turli  guruh 
gruntiarida  ishlashini;  mashinaning  harakati  turli  xil  yo‘l  (qumli,  toshii, 
botqoq,  temir,  muzli)  sharoitida  bo‘lishini;  uning  o ‘tuvchanligini; 
quriladigan gidrotexnik inshootning o ‘lchamlarini.
Bundan  tashqari  turli  shaklga  ega  b o ig an   melioratsiya  insho- 
otlarini  qurishda  ishlatiladigan  mashinaiarni  takomillashtirish  va  ayrim 
hollarda yangi  ish jihozlarini  loyihalashni,  mashinani  statik  va  dinamik 
turg'unlikka  bardosh  berish  usullarini  aniqlash  yo‘llarini  o‘rganishni 
taqozo etadi.
Ushbu  qo‘yilgan  savollarni  amalga  oshirish  uchun  mashina 
quvvati,  tortish  kuchi,  ish  unumdorligi,  statik  va  dinamik  hisoblashni, 
shuningdek,  mashinaning  turg‘un  va  ish  paytida  unga  ta’sir  etuvchi 
tashqi  va  reaksiya  kuchlarini  aniqlashning  uslubiyatini  bilish  talab 
qilinadi.
Shuningdek,  mashinaning ayrim qism va detallarini  mustahkamlik 
va chidamliligini  aniqlashda,  nazariy  mexanika,  materiallar qarshiligi va 
mashina  detallarini  hisoblashning  umumiy  qoida  va  uslubiyotlarini 
yaxshi o ‘zlashtirish zarur.