Maxtumquli Firog’iy 1724yili Atrek (hozirda Eronhududida) daryosi bo’yidagi Hojigovshon qishlog’ida dunyoga kelgan

XORQILDI
Ey do’stlarim, telba dunyo
Yaxshi kunlarim xor qildi.
Ikki yuzli, lo’li dunyo
Meni shodlikka zor qildi.
Avval kerak yor yigitga,
Do’st yo’q ko’ngli tor yigitga,
Asli yolg’iz er yigitga
Zolim falak ozor qildi.
Kishim yo’q – tinglasa dardim,
Yo’lbars tulki bo’ldi – ko’rdim,
Xarob bo’ldi go’zal yurtim,
Qizil bosh toru mor qildi.
Qo’ldan ketgandir dostonim,
Go’yo tandan chiqdi jonim,
Ko’zi yoshli Menglixonim
So’nmas o’tga duchor qildi.
Otsiz qoldi kuchli polvon,
Shunday bo’ldi, naylay, zamon,
Taklif etib o’zni juvon
Dilga ilonni yor qildi.
Maxtumquli, tiy tilingni,
Bukarlar alif belingni,
Ozorga qo’yma elingni,
Barchasi e’tibor qildi.


AYRILDIM
Bulbulman, ohuzor chekib,
Go’zal gulzordan ayrildim.
Ko’zimdan qonli yosh to’kib,
Sevgili yordan ayrildim.

Yor surma qo’ysa yarashar,

Ta’rifin keltirsam agar:
Og’zi g’uncha, labi shakar,
Bir zulfi tordan ayrildim.

Shirin jonda yo’qdir toqat,

Jabri uning jonga rohat,
Qoshlari fitnai ofat,
Ko’zi xumordan ayrildim.

Ayrildim g’uncha gulimdan,

Qora sochli sunbulimdan,
Xushovozli bulbulimdan,
Shirin guftordan ayrildim.

Telba ko’nglimning armoni,

Barcha go’zallar sultoni,
Sakkiz jannatning bo’stoni,
Bog’u bahordan ayrildim.

Ellarining dong’i doston,

Zilol suvu yaylovga kon,
Go’klanglik – oti Menglixon
Otlik dildordan ayrildim.

Maxtumquli mastu hayron,

Ta’rifiga bitdim doston,
Manzilgohi bog’u bo’ston,
Olma – anordan ayrildim.


OTQOLMADI
Zolim falakning dastidan
Oshiqlarda ot qolmadi.
Qora yerning shum fe’lidan
Uzoq umr, zot qolmadi.

Ko’pdir falak g’am-tashvishi,

Jonga balo har bir ishi,
Tarqadi mardlar kengashi,
Ulug’ jamoat qolmadi.

Charx boshga ne kunlar soldi,

Dil yog’i, ko’z nurin oldi,
Butun elat «olim» bo’ldi,
Bizda nasihat qolmadi.

Falak, aylama bahona,

Zulm etding gado-yu xonga,
Ochiq ko’ngil yo’q mehmonga,
Keksaga hurmat qolmadi.

Tog’da turib qoldi sellar,

Ketdi hushim, egik bellar,
Maxtumquli aytar: ellar,
Ortimda zur yod qolmadi.