Мавзу : соғлом турмуш тарзи фаровон ҳаёт асоси

3-босқич (20 дақиқа). Талаба - ёшларга сахийлик фазилати ҳақида тушунча бериш .
Дарҳақиқат, сахийлик олий фазилатдир. “Сахий” сўзининг изоҳида шундай дейилади: “ Сахий – арабча сўз бўлиб, қўли очиқ, саховатли, ҳимматли, олийҳиммат ( киши)”.
Сахийлик аслида жаннатдаги дарахтнинг номидир. Бу жаннат дарахтининг бир шохи инсонга хос сифат бўлиб, бу дунёга тушиб туради. Кимки бу сифатни ўзида намоён қилса, у жаннатнинг сахий дарахти шохини ушлаган бўлади. Сахий дарахти шохини маҳкам ушлаган киши жаннатий инсон ҳисобланади. Бу ҳақда Пайғам баримиз (с.а.в.) : “Сахийлик жаннатдаги бир дарахтдир, унинг шохлари дунёга тушиб туради. Ким унинг бирорта шохини тутса, у шох уни жаннатга йўллайди. Бахиллик ҳам дўзахдаги бир дарахтдир. Унинг шохлари дунёга тушиб туради. Кимки унинг шохидан тутса, у шох уни дўзахга элтади”.
Бойнинг бойлиги унинг нарсасини кўплигида эмас, балки унинг хайру-саховатини кўплигидадир. Кўзи оч кишидан ҳеч қачон саховатли бой чиқмайди. Саховатли бой жаннатга биринчи кирувчи кишидир. Инсон сахийлик туфайли муҳтож кишиларга эҳсон қилса, Аллоҳ таоло унинг ўрнини тўлдиради. Бу тўғрида “ Қуръони карим”да шундай дейилади:
“ Бирор нарсани ( муҳтож ларга холис) эҳсон қилсангиз, бас, ( Аллоҳ) унинг ўрнини тўлдирур, у ризқлантирувчи ларнинг яхшисидир” (Сабаъ сураси, 39-оят).
Ҳадис шарифда шундай дейилади:
“ Ҳар куни тонгда инсонлар уйқудан уйғонганда ер юзига иккита фаришта тушади. Улардан бири6 “ Эй Аллоҳ, инфоқ-эҳсон қилган инсоннинг молини тўлдир”, деса, иккинчиси: “ эй Аллоҳ, бахил одамнинг молига талофат етказ” деб дуо қилади.Сахий кишиларнинг ҳар бир саховати етти юздан ортиқ савобларга эга бўлади.
Бу ҳақда Аллоҳ таоло:
“Аллоҳ йўлида молларини хайру -эҳсон қиладиган кишиларнинг мисоли, худди ҳар бир бошоғида юзтадан дони бўлган еттита бошоқни ундириб чиқарган бир донга ўхшайди. Аллоҳ таоло истаган кишиларига бир неча баробар қилиб беради. Аллоҳ (фазли-карами) кенг ва билгувчи зотдир”. ( Бақара сураси, 261-оят).
Сахий кишининг саховати бу дунёда обрў-эътибор, ҳурмат келтирса, охиратда эса жаннат кириш бахтини беради. Бу ҳақда Хожа Аҳмад Яссавий ўз ҳикматларида шунйдай дейдилар:

Жаннат айтур ман ортиқ сахий қуллар манда бор,
Сахийларнинг қўлида турли-турли эҳсон бор.
Дўзах айтур ман ортиқ бахил қуллар менда бор,
Бахилларнинг қўлида ўтли- занжир кишан бор.

Давлатимиз томонидан камтаъминланган оилаларга, етим-есирларга, қария отахон, ва онахонларга хайру-саховат кўрсатилаяпти. Халқимиз орасида ўзига тўқ тадбиркор ва ишбилармон кишилар ҳам борки, улар фақат ўз манфаатларини эмас, балки юртимиз фаровонлиги, халқимиз эҳтиёжларини қондириш ҳақида ҳам қайғуриб, хайру-саховат ҳам қилишмоқда. Сахий киши чин кўнгилдан яримта хурмони бўлса ҳам муҳтожларга берса, унинг бу ҳиммати катта ажру-савобларга сабаб бўлади. Бу ҳақда шоир шундай ёзади:

Оч қолган гўдакка саховатли зот,
Яримта хурмони дилдан илинди,
Билгилки, бу ҳиммат шу зум, шу заҳот,
Бус-бутун савоб деб қабул қилинди.

Сахий кишиларнинг хайру-саховат қилиши инсонлар ўртасида меҳр-оқибат ришталарини боғлашга, ўзаро ҳурмат ва тотувлик ҳисларини ортишига хизмат қилиш билан бирга, дунёвий ишларнинг ривож топишига, оилаларимизга барака киришига ҳам сабабчи бўлади. Хайру-саховат қиладиган сахий кишилар Аллоҳ таоло томонидан беқиёс ажру савобларга эга бўлиб, икки дунё саодатига эришадилар.