“Matematika tarixidan lavhalar” rubrikasi ostida beriladigan materiallar

Og’zaki viktorinalarda taqdim qilingan hazil masalalardan namunalar
1. 2 bilan 3 orasiga qanday belgi qo’yilsa, ikkidan katta, lekin uchdan kichik son hosil bo’ladi? (Javob: vergul, ya’ni 2,3)
2. Savatda oltita olma bor. Shu olmalarni oltita bolaga bittadan shunday bo’lib beringki, natijada savatda ham bitta olma qolsin. (Javob: 5 ta bolaga bittadan olma berib, savatda qolgan olmani savati bilan birga oltinchi bolaga beriladi).
3. Bir sentner bir puddan 6,1 marta og’ir bo’lsa 10 sentner puddan necha marta og’ir bo’ladi? (Javob: 6,1 marta)
4. Bir kilometr bir metrdan ming marta katta bo’lsa, kilometr 50 metrdan necha marta katta bo’ladi? (Javob: ming marta)
5. Quyon ikki oyog’ida turganda 5 kg kelsa, to’rt oyog’idan turganda necha kilogram keladi? (Javob: 5 kg keladi)
6. Daraxt shoxiga 20 ta chumchuq kelib qo’ndi. Agar ulardan bittasini miltiq bilan otib tushirsak, daraxt shoxida nechta chumchuq qoladi? (Javob: daraxt shoxida bitta ham chumchuq qolmaydi. Chunki o’q tekkan qush yerga tushadi, qolganlari miltiq tovushidan chochib uchib ketadi.)
7. Bir tayoqning ikkita uchi bo’lsa, bir yarimta tayoqning nechta uchi bo’ladi? (Javob: to’rtta)
8. Bir bola ko’chaga chiqib, yo’ldan bir so’m pul topib oldi. Agar ko’chaga ikkita bola chiqqanda edi, necha so’z topib olgan bo’lar edi?
9. Qayin daraxtining 8 ta shoxi bor, har bir shoxda yana 8 tadan shoxcha bor. Har bir shoxchada 8 tadan olma bo’lsa, daraxtda hammasi bo’lib nechta olma bo’ladi? (Javob: qayin daraxtida olma bo’lmaydi)
10. Paroxod palubasining balandligi dengiz sathidan hisoblaganda 8 metr. Suv toshib, bir metr ko’tarilgan bo’lsa, paluba dengiz yuzidan necha metr balandlikda bo’ladi? (Javob: 8)
11. Oralig’i 15 km bo’lgan bir shahardan ikkinchi shaharga uch chavandoz chopib brogan bo’lsa, har qaysi chavandoz necha kilometr yo’l bosadi? (Javob:15km)
12. Bir bola yigirmadan yigirma ikkini ayirib, sakson sakkiz chiqardi. U amalni qanday bajargan? (Javob: kamayuvchi XX dan ayiriluvchi 22 olinadi : )
13. O’quvchi o’n sakkiznb ikkiga bo’lgan ekan ontadan chiqibdi, U qanday bo’lgan (Javob: 18 sonining o’rtasidan chiziq tortgan – ikkiga bo’lgan)
14. Oilada olti aka – ukaning har qaysinisining bittadan singlisi bo’lsa, shu oilada nechta farzand bor? (Javob: yettita, eng kichigi qiz)
15. Uch kishi shaxmat o’ynadi. Hammasi bo’lib uch partiya oy’naldi. Agar ular bir-birlari bilan teng miqdorda o’ynagan bo’lsalar, har qaysisi necha partiyadan shaxmat o’ynagan? (Javob: 2 partiyadan)
16. 666 sonini hech qanday arifmetik amal bajarmasdan bir yarim marta orttiring. (Javob: qog’ozni 180^o ga buramiz, 999 hosil bo’ladi)
17. Uchta gugurt cho’pidan ularni sindirmasdan to’rt hosil qilish mumkinmi? (Javob: IV)
18. G’ozlar bittasi oldinda, ikkitasi orqasida, ikkitasi oldinda, bittasi orqasida, bittasi ikkitasining o’rtasida, uchtasi qator uchmoqda. Snangchi nechta g’oz uchib ketayotgan ekan? (Javob: 3 ta)