Mashinasozlik



Download 1,14 Mb.
Pdf ko'rish
bet19/35
Sana02.08.2021
Hajmi1,14 Mb.
#136598
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   35
Bog'liq
transport vositalariga texnik xizmat korsatishda mexatronika tizimini qollanilishi.

V. TEXNOLOGIK QISM 

V.1. Mexatronika haqida umumiy tushinchalar. 

Mexatronika  –  bu  texnika  va  fanning  yangi  shakli,  buyuk  ixtirolar  va 

mashinalar  ekspluatasiyasi  va  harakatni  kampyuter  orqali  boshqarish  sistemasi 

bo`lib, mashina va  agregatlar  harakatini kampyuterda   boshqarish va  informatika, 

mikroprosessorlik texnika va elektronika, mexanika bo`limlarini jamlanmasidir. 

Mexatronika fan-texnika muvozanati hisoblanib, yangi avlod elektromexanik 

tizimini yaratishni o`rgatadi, ba`zida rekord parametrlar va prinsipial yangi sifatlarni 

o`z ichiga oladi.  

Odatda  mexatron  tizim,  o`zining  elektromexanik  tarkibi  zamonaviy 

kuchaytirilgan elektronika bilan birlashtirilgan, har-xil turdagi mikroboshqaruvchi, 

kompyuter  yoki  boshqa  kuzatuvchi  asboblar  yordamida  boshqariladigan 

hisoblanadi. Shuningdek tizim xaqiqatdan ham mexatronika holatida, bu esa standart 

komponentlar  bo`lishiga  qaramay,  qurilishi  murakkab  bo`lgan  monalitdir. 

Konstruktorlar  hamma  modellarni  ortiqcha  foydalanishini  hisobga  olgan  holda 

uning  hamma  qismlaridan  biriktirib,  foydalanishga  harakat  qildilar.  ASP 

mikrokontrollerlari,  intelektual  kuch  hosil  qiluvchilar  to`g`ridan  -  to`g`ri 

biriktirilgan  qo`llanishlar  ahamiyatlidir.  Bu  esa  hajm  vazni  ko`rsatkichlarini 

ularning  yuqori  tizimli  ishonchliligi  va  boshqa  yuksak  tamonlarini  qisqartirib 

yuboradi.  Barcha  boshqaruv  tizimlarining  o`tkazgichlar  guruhi  mexatron 

hisoblanishi mumkin. Ayniqsa u kosmik apparat reaktiv dvigatelini boshqarsa.  

Mexatron  tizimini  tashkil  qiluvchilar  mexatron  modul  deyiladi.  Bunday 

modullar bir qobiqni o`zida bir qancha komponentlarni jamlashi mumkin, masalan: 

dvigatel, reduktor va ko`rsatkich.  

Umuman  ko`pgina  zamonaviv  tizimning  o`zi  mexatron  xisoblanadi  yoki 

mexatronika  g`oyalaridan  foydalanadi  shuninig  uchun  mexatronika  asta  sekinlik 

bilan hamma narsa haqidagi fan bo`lib bormoqda.  

O`zining standart aniqlanishiga qaramay mexatronika bir muncha tortishuvli 

tushuncha  bo`lib  qolmoqda.  Ingliz  tilining  Viki  versiyasida  aytilishicha 

“Mexatronika  tizimi”  atamasi  almashish  imkoni  borligi  bu  atama  o`rniga 



 

28 


“Elektromexanik  tizim”  atamasini  ishlatilishi  umuman  noto`g`ri.  Bu  yerda 

“Mexatronika” atamasi unchalik keng tarqalmagan.  

 Atama  ikki  qismdan  iborat  –  “Mexa”  mexanika  so`zidan  va  ”tronika” 

elektronika so`zidan olingan. Bizning mamlakatimizda “Mexatronika”> atamasini 

paydo  bo`lgunicha  ”Mexatronlar”  nomli  asbob  -  uskunalar  qo`llanilgan. 

Mexatronika  atamasini  1969-yili  Yaskawa  Elektric  katta  muhandisi  yaponiyalik 



TETSURO MORIA tamonidan kiritilgan (3-rasm).  

Dastlab ushbu atama savdo belgisi bo`lgan (1972-yili qayd etilgan ), lekin uni 

keng  tarqalib  ketishi  natijasida  kompaniya  uni  o`zining  savdo  belgisi  sifatida 

foydalanishdan bosh tortdi.  

 


Download 1,14 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   35




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish