Мақолада умумий ўрта таълим тизими ўқув-тарбия жараёнига компетенциявий ёндашувга асосланган



Download 255,2 Kb.
bet3/6
Sana21.02.2022
Hajmi255,2 Kb.
#72854
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
компитенция

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
Узбекистон Республикаси 6 та 1. Коммуникатив компетенция. 2. Ахборот билан ишлаш компетенцияси. 3. Шахс сифатида уз-узини ривожлантириш компетенцияси. 4. Ижтимоий фаол фукаролик компетенцияси. 5. Умуммаданий компетенция. 6. Математик саводхонлик, фан ва техника ютукларидан хабардор булиш хамда фойдаланиш компетенцияси.
Европа Иттифок,ига аъзо давлатлар (28 та давлат: Буюк Британия, Венгрия, Германия, Финляндия, Франция, Испания, Италия, Австрия, Бельгия, Болгария, Греция, Дания, Ирландия, Кипр, Латвия, Литва, Люксембург, Мальта, Нидерландия, Польша, Португалия, Руминия, Словакия, Словения, Хорватия, Чехия, Швеция ва Эстония) 8 та 1. Она тилида мулокот кила олиш (Communication in the mother tongue). 2. Чет тилида мулокот кила олиш (Communication in foreign languages). 3. Математик саводхонлик, фан ва техника оид компетенциялар (Mathematical competence and basic competences in science and technology). 4. Ахборот технологияларидан фойдаланиш компетенцияси (Digital competence). 5. Урганиш учун укиш ёки мустакил билим олиш компетенцияси (Learning to learn). 6. Ижтимоий ва фукаролик компетенцияси (Social and civic competences). 7. Ташаббускорлик ва тадбиркорлик компетенцияси (Sense of initiative and entrepreneurship). 8. Турли маданиятлар, кадриятларни тушуниш ва уз маданиятига эга булиш, номойиш этиш компетенцияси (Cultural awareness and expression).
Америка Кушма Штатлари 4 та туркум 1. Фикрлаш йуллари ёки куп киррали фикрлашга оид компетенциялар -ways of thinking (креатив, инновацион, танкидий фикрлаш, муаммоларни мустакил хал кила олиш, карор кабул кила олиш, урганиш учун укиш, метабилиш (metacognition). 2. Самарали ишлаш йулларига оид компетенциялар - ways o working. Жамоада, хамкорликда, биргаликда ишлай олиш, сохаси буйича самарали мулокот кила олиш. 3. Мехнат килишнинг самарали методлари ва воситаларидан фойдалана олиш - tools for working. Ахборотлардан фойдаланиш саводхонлиги (informational cognition), АКТ сохасидаги саводхонлик (ICT cognition). 4. Дунёда, жамиятда яшай олиш - living in the community, world. Фукаролик позициясига эга булиш, уз касби сохасида боскичма-боскич юкори мартабаларга эришиш, шахс сифатида ижтимоий куникмаларга эга булиш (local and global citizenship, life and career, Personal and social responsibility).
Жанубий Корея 6 та 1. Соха буйича карьера килишга оид компетенциялар (career inquiry skills). 2. Мустакил билим олиш компетенцияси (basic learning skills). 3. Муаммоларни хал кила олиш компетенцияси (problem-solving skills). 4. Креатив фикрлаш, ижодкорлик компетенцияси (creative skills). 5. Коммуникатив компетенция (communication skills). 6. Фукаролик компетенцияси (citizenship).
тижалилик, ютук,лилик каби тушунчалар билан тавсифланади.
Бизнингча «компетенция» деганда, укув-чилар томонидан эгалланган билим ва куникмаларни мустакил равишда шахсий, кас-бий ва ижтимоий фаолиятларда амалий куллай олиш лаёкати тушунилади.
Мазкур йуналишда халкаро илFор тажриба сифатида Германия, Англия, Сингапур, Жанубий Корея Республикаси ва Япония давлатларининг таълим тизими кабул килиниб, Узбекистон Рес-
публикасида таълимнинг узлуксизлиги, барка-мол шахсни тарбиялашга йуналтирилганлигидан келиб чиккан холда, умумий урта, урта мах-сус, касб-хунар таълимида (9+3) укитиладиган умумтаълим фанлари мазмунининг изчиллиги-ни таъминлаш максадида таянч ва фанлараро интеграллашган компетенциялар хамда хар бир укув фани мазмунидан келиб чиккан холда фанга оид умумий компетенциялар мавжуд.
Умумий урта таълимнинг Давлат таълим стандарти укувчиларнинг умумтаълим фанла-
ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2016, 10
ри буйича тайёргарлигининг зарур ва етарлича даражасини хамда таълим муассасалари би-тирувчиларига нисбатан куйиладиган малака-вий талабларни, укув юкламасининг зарурий хажмини, таълим муассасалари фаолиятини ва кадрлар тайёрлаш сифатини бахолаш тартиби ва механизмини белгилайди хамда укув режа ва дастурлар, дарсликлар, кулланмаларни иш-лаб чикишда асос булиб хизмат килади.
Тадкикот натижалари шуни курсатдики, уму-мий урта ва урта махсус, касб-хунар таълими-нинг умумтаълим фанлари буйича компетен-циявий ёндашувга асосланган давлат таълим стандартларининг концептуал моделининг тар-кибий кисми куйидагилардан иборат булади:
1. Умумий коидалар.
2. Асос килиб олинган меъёрий ва конун ости хужжатлари.
3. Стандартнинг даражалари ва номланиши.
4. Таянч ва фанга оид умумий компетенция-лар.
5. Укув фанининг максад ва вазифалари.
6. Умумтаълим фанларини урганишнинг маз-муни.
7. Умумий урта ва урта махсус, касб-хунар таълим муассасалари битирувчиларига нисбатан куйиладиган малакавий талаблар.
Давлат таълим стандартининг таркибий кисмларига куйидагича изох бериш мумкин:
Давлат таълим стандартининг ядроси хисобланган узлуксиз мажбурий таълим ти-зимининг боскичларига куйиладиган мажбурий минимал талаблар укувчи ва талабалар-нинг умутаълим фанлари буйича тайёргарлиги ва компетентлилик даражасига куйиладиган талаблар хисобланади.
Узлуксиз мажбурий таълим тизимининг мажбурий минимал таълим мазмуни ва эгалланади-ган компетенциялар укувчи ва талабаларнинг таълим-тарбия максадларига каратилган турли хатти-харакатларни бажаришга имкон беради-ган назарий билимлар, амалий куникма, малака ва шахсий фазилатлар йиFиндисидир.
Таянч укув режа - укитиладиган фанлар номи, хажми хамда уларнинг синфлар буйича таксимоти белгиланган меъёрий хужжат.
Укув дастурлари - укув режада белгиланган фан хажмининг мавзулар буйича кетма-кетликда таксимланиши.
Бахолаш тизими стандарт буйича эгаллани-ши лозим булган билим, куникма ва малакалар-
нинг укувчилар томонидан узлаштирилишини аниклайдиган мезон хисобланади.
Узбекистон Республикаси умумий урта ва урта махсус, касб-хунар таълими тизимида Давлат таълим стандартларига асосланган холда умумтаълим фанларини урганиш боскичлари муайян даражалардан иборат булиши максадга мувофик (2-жадвал).
Мазкур стандарт асосида таълим муасса-сасининг тури ва хусусиятларини инобатга олган холда давлат аттестацияси учун умумтаълим фанлари буйича назорат-бахолаш курсаткичлари, укув дастурлари ишлаб чикилади ва ваколатли вазирлик, идоралар-нинг буйруклари билан тасдикланади.
Умумтаълим фанлари буйича умумий урта ва урта махсус, касб-хунар таълимининг давлат таълим стандарти куйидагиларни белгилаб бе-ради:
- укув фанининг максад ва вазифаларини;

Download 255,2 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish