Mad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari unversiteti huzuridagi qashqadaryo axborot texnologiyalari texnikumi

Ketma- ket va parallel ulash.
Malumot ikki xil usulda uzatiladi; ketma –ket va parallel signallar yig’indisi ko’rinishida .
malumotni ketma-ket uzatish  bu usulda bitlar bitta-bitta biri ikkinchisidan keyin uzatiladi . Ketma –ket uzatish ko’pincha buralma jufil telefon liniyalari orqali amalga oshiriladi. Bu usul ko’pgina liniyalarda, modemlar, sichqonchalarda xam qollaniladi. Kompyuterlarga ulanuvchi modem kartasi platasi odatda ketma-ket portga ulanadi .

Malumotni parallel
uzatish. Bunday uzatishda malumot qisimlarga ajratilib, bu qisimlar aloxida liniyalar orqali bir vaqtda uzatiladi.
Parallel liniyalarda ketma-ket linioyalarga nisbatan malumot ancha tez uzatiladi. Ammo bu usulda kabel uzunligi 15 FUT 5 metr gacha bo’lishi mumkin. Shuning uchun bu uslubda malumot , masalan, protsessordan printerga uzatiladi

Malumot oqimi yunalishlari; simpleks, yarim va to’liq dupleks.
Ikkita malumot almashinish uchun ulangan kompyuterlar o’rtasida malumot almashinish uh xil usulda amalga oshiriladi; simpleks ,yarim va to’liq dupleks.
Simpleks uzatish bunday uzatish turida malumot faqat bir tomonga qarab oqadi. Bunga ananaviy televidenieni misol kiritish mumkun; malumot doim uzatish stansiyasidan television antenalarga uzatiladi.
Teskari yo’nalishda xech qanday signallar uzatilmaydi .Bazi kompyuterlashgan malumot yig’uvchi qurilmalar xam shu prensp asosida ishlaydi (masalan, yer qimirlashi parametrlarini ulchaydigan seysmograf yarim dupleks uzatish dupleks
Yarim dupleks uzatish bu usulda malumot ikkala yo’nalishda xam uzatilishi mumkun ,ammo bir vaqtda bu yo’nalishlardan biri orqaligina malumot uzatish mumkun .Bu usul malumot almashinish uchun eng keng ishlatiladi.
To’liq dupleks uzatish bu usulda malumot bir vaqtda ikkala yo’nalish bo’yicha xam uzatish mumkin . Telefon yordamida gaplashishni bunga o’xshatish mumkun. Bunday malumot almashinish usuli yirik kompyuter tizimlarida qo’llaniladi Bu usuldan bazi yangi modem turlarida va Microsoft Netmeeting