M. M. Axmetjanov, sh sh. Olimov, S. S. Avezov. P e d a g o g I k mahorat

Psixologik til bilan 
aytganda nutq texnikasi, notiq nutqining o‘rinli yoki o‘rinsiz ekanligini 
belgilashda namoyon bo‘ladi. 
O‘qituvchi har xil vaziyatlarda, turli xarakterdagi 
o‘quvchilar bilan muloqotda bo‘ladi. Demak u o‘z nutqini ana shu vaziyatlar asosida, 
o‘quvchilar holatiga qarab tuzishi, o‘zgartirishi, doimo nutqining ta’sirchan chiqishiga 
e’tibor berishi, o‘quvchilarni zeriktirib qo‘ymasligi uchun tilning tasviriy vositalari 
bo‘lmish metonimiya, metafora kabilardan foydalanishi lozim. O‘quvchilar diqqatini 
jalb etish, o‘rganilayotgan mavzuga ularni qiziqtira olish o‘qituvchi nutq texnikasining 
asosiy xususiyatlaridandir.
O‘quvchi hayoti davomida o‘qituvchisining nutqiy xususiyatlarini, o‘quvchilarga 
murojaat qilish, savollarga javob berish usullarini xotirasida saqlaydi. O‘qituvchi nutqi 
o‘quvchilarga ta’lim - tarbiya berish vazifasini bajarishi kerak. Shuning uchun unga 
faqat umummadaniy emas, balki kasbiy va pedagogik talablar ham qo‘yiladi.
O‘qituvchi o‘z so‘zining mazmuni, sifati va oqibati uchun jamiyat oldida 
ijtimoiy javobgar shaxsdir.