IV. XULOSA VA TAVSIYALAR
Islohotlar amalga oshirilmoqda. Ushbu islohotlarning asl maqsadlarini taʼminlash, uning samaradorligiga erishishlik uchun nimalar qilmoq zarur? Yuqorida aytib oʻtilganlardan kelib chiqib, taʼlim tizimini moliyalashtirish, budjet mablagʻlaridan foydalanish samaradorligini oshirish boʻyicha xulosalarimiz va takliflarimizni keltirib oʻtamiz. Bizning fikrimizcha, quyidagilarni amalga oshirish maqsadga muvofiq sanaladi:
budjet va avtonom tashkilotlarga kengroq vakolatlarni, jumladan moliyalashtirish va xarajatlarni boshqarish sohasida, berish orqali yangi turdagi budjet muassasasiga oʻtishni yakunlash;
taʼlim muassasalari daromadlarining oʻsishini taʼminlash, bu esa aholi jon boshiga moliyalashtirishning joriy qilingan moliyaviy mexanizmlari va mehnatga haq toʻlashning yangi tizimi samaradorligini oshirish uchun zarur;
qisqa muddatlarda, yangi talablarni hisobga olgan holda, taʼlim tizimi uchun kadrlar - rahbarlar va menejerlarning malakasini oshirish boʻyicha chora-tadbirlarning tayyorlanishini taʼminlash;
birinchi navbatda qishloq joylarida joylashgan, kompleks yondashuv va yetarlicha uzoq vaqt talab qiladigan taʼlim muassasalari tarmogʻini optimallashtirish masalasini hal qilish;
kichik qishloq maktablarini qishloq aholi punktlari uchun ijtimoiy ahamiyatini inobatga olgan holda ularni subsidiyalashtirilgan moliyalashtirish mexanizmini ishlab chiqish va takomillashtirish.
Faqatgina yuqoridagi vazifalar kompleks yechilgan taqdirda, taʼlim muassasalarini moliyalashtirish tizimini isloh qilish boʻyicha amalga oshirilayotgan chora-tadbirlar oʻz samarasini beradi hamda barcha oʻquvchilarga yashash joyi, ijtimoiy, mulkiy holatidan qatʼi nazar, zamonaviy taʼlim standartlariga javob beradigan va Oʻzbekiston hududlarining innovatsion ijtimoiy yoʻnaltirilgan rivojlanish talablariga mos keladigan yuqori sifatli taʼlim olish imkonini beradi. Ta'lim tizimini moliyaviy-iqtisodiy boshqarish tizimining takomillashishi kuchli davlatdan kuchli jamiyatga o‘tish borasida olib borilayotgan siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy islohotlar bilan yonma-yon jarayon bo‘lib, mazkur jarayonni jadallashtirish avvalo, moliya-byudjet, investitsiya, ta'lim, xususiylashtirish va tadbirkorlikni qo‘llab-quvvatlash siyosatlariga bog‘lik.
Maktabgacha ta'lim tizimini moliyalashtirish va uning iqtisodiy asoslarini kengaytirishda moliyalashtirishning yangi konsepsiyasini ishlab chiqish talab qilinadi. Unga ko‘ra, moliyalashtirishdan ko‘proq manfaatdor tomonlar aniqlanadi. Davlat moliyalashtirishining sxemasi ishlab chiqiladi, moliyalashtirishdagi asosiy muammolar va uning kelib chiqish sabablari o‘rganiladi, sxemaning nomarkazlashtirish bilan bog‘liq amal qilishidagi tavakkalchiliklarga baho beriladi, moliyalashtirish mexanizmi oldiga qo‘yiladigan talablar belgilanadi.
Davlat byudjetidan moliyalashtirish quyidagi tamoyillarga asoslanadi:
mablag‘larni sarflashda tejamkorlik tartibiga rioya qilish, pul sarflarining eng kam bo‘lishiga intilish;
byudjet mablag‘laridan maqsadli foydalanish, ya’ni faqat aniqlangan va oldindan asoslangan maqsadlarga ularni smeta moddalari o‘rtasida qayta taqsimlashlarsiz ishlatish;
davlat ta’lim muassasalarining moliyaviy faoliyati ustidan yuqori tashkilotlar hamda moliya organlari tomonidan muntazam nazoratni olib borish.
Mа'lumki, rеspublikаmizdа dаvlаt Byudjеtining g‘аznа ijrosi tizimi joriy еtilgаndаn kеyin bаrchа yuridik shаxs mаqomigа еgа bo‘lgаn Byudjet tashkilotlаrini moliyаviy tа'minlаsh g‘аznаchilik tizimi orqаli аmаlga oshiriladigаn bo‘ldi.
Markaziy G‘aznachilik tizimini tashkil qilishdan asosiy maqsad - O‘zbekiston Respublikasi Davlat byudjetining ijrosi jarayonida mablag‘larni samarali boshqarish, davlat buyurtmalarini va dasturlarini moliyalashtirishda tezkorlikni oshirish, byudjet daromadlari tushumini va davlat mablag‘lari maqsadli sarflanishini nazorat qilishda tezkorlikni ta'minlashdir.
Do'stlaringiz bilan baham: |