Krivoship-shatun mexanizmi silindrlar bloki va kallagi

2.3-chizma. Porshen guruhi detallari:
7 porshen; J-porshcn barmog i; J-to'xraigich halqalar; 4,5- kompression halqalar; б-moy sidiruvchi halqa.

Bu chuqurchaning ikki yonida porshen klapanlarga tegib ketmasligi uchun maxsus o‘yiqchalar ochilgan. PCHNda tirsakli valning posangilari porshenga tegmasdan o‘tishi uchun porshen yondorining pastki qismida, ya'ni bo'rtiqli tuynuk (bobishka) ostida o'yiqchalar qilingan.
Porshen shatun bilan qo‘zg‘aluvchan birikma sifatida “erkin” barmoq (2) (o‘z o‘qi atrofida siljiydigan) shaklida biriktirilgan. Porshen barmoqlarini oz oqlari bo’ylab siljishini chegaralash uchun, bo'rtiqli tuynukka ochilgan ariqchalarga to’xtatgich halqalari (3) o‘rnatiladi. Barmoq, ichi kovak bo'lgan kalta silindrik o‘zak shakliga ega bo‘!ib, u asosan xromnikelli po'latlardan tayyorlanadi hamda mustahkamligini oshirish maqsadida ish sirti sementatsiya qilinadi va termik ishlov berib toblanadi.
Porshenda ikkita kompression (4,5) va bitta moy sidirgich (6) halqalar uchun ariqchalar ochilgan. Kompression halqalar porshenni silindr gilzasiga zichlab, gazlarni porshen yondori va gilza devorlari orasidan chiqib ketmasligini ta'minlaydi. Moy sidiruvchi halqalar silindr devorlaridan ortiqcha moylarni sidiradi va ularning yonish kamerasiga o‘tib ketishiga yo‘l qo'ymaydi.
Porshen halqalari maxsus cho'yandan, ba’zan moy sidiruvchi halqalar po'latdan ham tayyorlanadi. Halqalarni porshenga kiydirish uchun halqalarda kesiklar bo'lib, u qulf deb ataladi.
Halqalar qizigandan so‘ng silindrga tiqilib qolmasligi uchun silindrga o'tkazilgan halqalar qulfidagi tirqish 0,3 - 0,5 mm oraligida bo'lishi zarur. Porshendagi halqalar qulfi bir-biridan aylana bo'ylab bir xil masofada joylashishi kerak. Shunda gazlarni silindrdan chiqib ketishi kamayadi.
Kompression halqalar, ayniqsa, ulardan birinchisi (yuqoridagisi) juda ham og‘ir sharoitda ishlaydi. ОЧаqizigan gazlar bilan doimiy to’qnashishi va ishqalanib ishlashi natijasida birinchi halqa tez qizib ketadi (225 - 275°C gacha), oqibatda uni moylab turish qiyinlashadi. Bu o‘z navbatida halqa va silindrning yuqori qismi tez yeyilishiga sabab bo‘ladi.
Yuqoridagi kompression halqaning yeyilishiga chidamliligini oshirish maqsadida uning yuzasiga g‘ovak xrom qoplanadi. Qolgan halqalar tezroq ishqalanib, ish sharoitiga moslashishi uchun ularning tashqi sirtiga yupqa qilib qalay yoki molibden qoplanadi (КамАЗ-740 dvigateli).
Porshen halqalari kesib qo‘yilgan bo‘lib, erkin holatda ularning diametri silindr diametridan katta bo'ladi. Shuning uchun halqalar o'tkazilgandan so'nggina silindr devorlariga zich yopishadi. Porshen ariqchalariga o'tkazil- gan halqalar kichik tirqishli labirint hosil qiladi.
Bu labirintdan chiqib ketmoqchi bo'lgan gazlar bir tomondan bosi- mini va tezligini yo‘qotsa, ikkinchi tomondan halqalarni silindr devoriga zichlaydi.
Kompression halqalar ko'nda- lang kesimi bo'yicha turlicha shakl- ga ega. Ko'ndalang kesimi to‘g‘ri burchakli bo'lgan kompression halqa (1) (2.4-chizma, a) butun tashqi sirti bo'ylab silindrga jipslashadi. Silindr ko'zgusiga halqaning solishtirma bosimini kuchaytirish va tez mos- lashtirish halqaning tashqi yuzasiga konussimon shakl beriladi yoki ichki yuzasining yuqori tomonida o‘yiqcha hosil qilinadi (2.4-chizma, b).



«0