Konstruksiyalar

90. Qisilish, transport operatsiyalari va tiklash jarayonidagi 
normal kesimlar bo‘yicha mustahkamlikka hisoblashning qanday 
o‘ziga xos xususiyatlari mavjud?
a)
b)
        
a)
b)
39-rasm.
Uning o‘ziga xos xususiyatlari quyidagilarda namoyon bo‘la-
di (39-b rasm). Qisuvchi kuch P
1
 tashqi yuk deb qaraladi: 

---

64
P
1
=(σ
sp1
–330)A
sp
, bu yerda σ
sp1
 faqat birinchi yo‘qotishlar va 
tortish aniqligi koeffitsienti γ
sp
>1 ni hisobga olganda armatu-
radagi oldindan zo‘riqishning miqdori 330 MPa qisqa muddatli 
siqilishda betonning chegaraviy siqiluvchanligi ε
bu
 mos keluvchi 
siqiluvchi zona buzilish vaqtidagi S
p
 armaturadagi kuchlanish-
ning pasayib ketish miqdori (chunki ularning miqdori odatda 
qabul qilinadigan 400 va 500 MPa dan kamdir (33-savolga qa-
ralsin). Yukning qisqa muddatli xarakterga ega ekanligidan be-
tonning uzatish koeffitsienti R
bp
 ham γ
b2
=1,1 ga ko‘paytiriladi. 
Shu bilan birgalikda xususiy og‘irlikdan hosil bo‘ladigan yuk 
nafaqat hisobiy qabul qilinadi, balki u dinamiklik koeffitsien-
ti K
d
=1,4 ga ko‘paytirilib (tashishda esa K
d
=1,6) silkinish va 
shunga o‘xshash ta’sirlar natijasidagi yuk ortib ketishini hisob-
ga oladi.